Рўза Исломдаги фарз амаллардан саналади. Лекин Исломда инсонни имкониятидан ортиқ ёки ихтиёрисиз бирор ишга мажбур қилинмайди. Жумладан, рўза тутишликда ҳам. Динимиз уламолари томонидан Қуръони Карим оятлари ва ҳадиси шарифнинг мазмун-моҳиятидан келиб чиққан ҳолда қуйидаги тоифа кишиларига рўза тутмасликларига рухсат берилади.

Яъни, ўта қари кишилар, ҳомиладор аёллар, эмизикли аёллар, мусофирлар, беморлар, очлик ва чанқоқ туфайли ҳолдан тойганлар.

Ўта қаттиқ очлик ёки чан-қоқ оқибатида ҳалок бўлиш даражасига келган, ақлига ёки бирор аъзосига шикаст етиши хавфи туғилган кишиларнинг ҳам рўза тутмасликлари узрли ҳисобланади.

Бундай кишилар рўза тутишга монелик қилувчи сабаблар тугагандан сўнг қолдирилган кунлар қазосини тутиб беради.

Қариб ҳолдан қолган кишилар ва тузалмайдиган оғир беморлар рўза тута олмасалар, ҳар кунги рўза учун камбағалларга белгиланган миқдорида буғдой, яъни фитя беришлари керак. Борди-ю кейин қувватга кириб ёки тузалиб кетсалар, қазо тутиб беришлари лозим бўлади.

Рамазон шарифда жиннилик ҳолатида бўлган кишидан рўза соқит қилинади. Агар ана шу даврда бехуш бўлса, унга қазо лозимдир. Ҳайз ва нифосдаги аёллар ҳам рўза тутмайдилар. Бу ҳолатдан фориғ бўлганларидан сўнг қазосини тутиб берадилар.

Аллоҳ таоло барчаларимизга муқаддас рамазон   ойини чиройли тарзда ўтказишликни насиб этсин.

Абдуҳалим ҲАМРАҚУЛОВ,

Андижон шаҳридаги "Ат-Термизий" жоме масжиди имоми.