«Ўзбекистон Чернобилчилари» Ассоциацияси Андижон шаҳар бўлинмаси бўлинма ҳисоб рақамига 2025-йил 3-июнь куни «ЭЛЛАДА СТРОЙ ЛЮКС» хусусий корхонаси томонидан  500 000 (Беш юз минг) сўм хомийлик тўлови ўтказилганлигини маьлум қилади.

Ўзбекистон Чернобилчилар ассоциацияси

Андижон шаҳар бўлими.

«Ўзбекистон Чернобилчилари» Ассоциацияси Андижон шаҳар бўлинмаси бўлинма ҳисоб рақамига 2025-йил 21-май куни «ВEST STEKLO MASTER» МЧЖ  томонидан  500 000 (Беш юз минг) сўм хомийлик тўлови ўтказилганлигини маьлум қилади.

Ўзбекистон Чернобилчилар ассоциацияси

Андижон шаҳар бўлими.

Hayot bizga ba’zida og‘ir sinovlar yuboradi. Bu sinovlar ichida OITS (Orttirilgan immunitet tanqisligi sindromi) ham bor, u ko‘pchilik uchun xavotirli va yurakni siquvchi kasallik bo‘lib tuyuladi. Ammo tarixda shunday insonlar bo‘lganki, ular bu tashxisdan cho‘chimay, hayotini mazmunli va maqsadli o‘tkazgan, millionlab odamlarga motivatsiya bo‘lishga ulgurgan. Ularning hayoti nafaqat OITS bilan yashayotganlar, balki boshqa har qanday kasallikka chalinganlar uchun ham saboq va umid manbai bo‘la oladi.

Freddi Merkuri – San’at orqali abadiylikka yetgan yurak

Freddi Merkuri — britaniyalik mashhur “Queen” guruhining asoschisi va bosh solisti, musiqa tarixidagi eng kuchli vokalistlardan biri. 1991-yil 24-noyabr kuni OITS asoratlari tufayli vafot etgan. U kasalligini hayotining oxirgi yillarida ommaga oshkor qilgan va bu orqali OITS haqida ochiq gapirish madaniyatini rivojlantirishga katta hissa qo‘shgan.

Freddi so‘nggi kunlarigacha musiqa yaratishda davom etdi. Uning “The Show Must Go On” qo‘shig‘i — bu kurash, chidam va ijodiy fidoyilik timsolidir. Freddi Merkuri o‘zining ishonchi, irodasi va iste’dodi bilan, kasallikdan kuchliroq bo‘lgan inson sifatida esda qolgan.

Magic Johnson – Kasallikdan kuch topgan sportchi

Ervin “Magic” Johnson — amerikalik basketbolchi, NBA tarixidagi eng buyuk o‘yinchilardan biri. 1991-yilda uning OIVga chalingani aniqlangach, u jamoatchilikka bu haqda ochiq e’lon qildi. Bu qarori orqali OITS bilan bog‘liq stereotiplar va kamsitishlarga qarshi kurash boshlanishiga sabab bo‘ldi.

U faol sport hayotini yakunlagach, OITSga qarshi kurashda faoliyat yurituvchi fond ochdi. Johnson sog‘lom turmush tarzini targ‘ib qilish, test topshirish va profilaktikani kuchaytirish yo‘nalishida ishlamoqda. U kasallikni yengib, sog‘lom va faol hayot kechirish mumkinligini butun dunyoga isbotladi.

 Charlz Shin – Ochiqlik orqali yengilgan qo‘rquv

Amerikalik aktyor Charlz Shin 2015-yilda OIV tashxisini ommaga e’lon qilgan. Bu qaror unga juda qiyin tushgan bo‘lsa-da, u ijtimoiy bosimdan cho‘chimadi. Shin ommaga ochiq chiqish qilgach, OITSga chalingan odamlarga nisbatan ko‘plab noto‘g‘ri qarashlarga barham berishga yordam berdi.

U sog‘lig‘ini nazorat qilishda davom etmoqda va davolanish orqali virusni bostirish holatiga erishgan. Shin o‘z chiqishlarida doimiy ravishda ruhiy holat va psixologik yordamning ahamiyatini ta’kidlaydi. Bu esa kasallikni nafaqat jismoniy, balki ruhiy jihatdan ham yengish mumkinligini ko‘rsatadi.

Charlize Theron – OITSga qarshi ijtimoiy kurash yetakchisi

Janubiy Afrikalik aktrisa Charlize Theron OITS bilan kurashda ijtimoiy faoliyati bilan ajralib turadi. U Charlize Theron Africa Outreach Project nomli jamg‘armasini tashkil qilgan bo‘lib, u orqali Janubiy Afrika yoshlari o‘rtasida sog‘lom turmush tarzini targ‘ib qiladi.

Theron jamiyatda OITS haqida to‘g‘ri bilimlar yetkazish, stigma va diskriminatsiyaga barham berish, va bemorlarni qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan ko‘plab loyihalarni amalga oshirgan. U shunday deydi: “Muhim narsa — kasallik bilan yashayotganlarni emas, kasallikni o‘zi yengishdir.”

Yuqoridagilardan xulosa o`ilib aytish mumkinki,  umid bor joyda hayot davom etadi.

OITS — bu og‘ir tashxis. Ammo u umidning oxiri emas. Yuqoridagi insonlar bizga shuni isbotlaydi: insonning irodasi, sevgisi va orzulari kasallikdan ham kuchli bo‘lishi mumkin. Agar siz yoki yaqinlaringiz qandaydir kasallik bilan kurashayotgan bo‘lsa, biling: siz yolg‘iz emassiz. Har qanday dardga qarshi kurashda eng muhim narsa — bu ichki kuch va hayotga bo‘lgan ishonchdir.

Hayot hali oldinda. Bu hayotni to‘liq yashash sizning huquqingiz.

Oysha YO’LBARSOVA,

O’zbekiston davlat jahon tillari universiteti Xalqaro jurnalistika fakulteti 4- bosqich talabasi.  

Mulohaza

Taʼlim muassasalarida oʻqish yakuniga yetmoqda. Bu esa bitiruvchilar uchun hayotlaridagi muhim tadbir - bitiruv bayrami yaqinlashmoqda degani. Bu sana nafaqat oʻquvchining, balki ota-ona va ustozlarning ham hayajonli kunidir. Bu kunda yillar davomida orttirilgan bilim, mehnat va xotiralar yakun topadi. Bunday kun albatta nishonlanishi kerak , lekin qanday shaklda ?

Soʻnggi yillarda bitiruv kechalarining mazmuni oʻzgarib borayotgani kuzatilmoqda. Avvalgi samimiy va mehrli bayramlar oʻrnini tobora dabdabali, isrofgarchilikka toʻla, koʻrgazmali tadbirlar egallab oldi. Bu ayrim hollarda ota-onalarning ortiqcha harajat qilishiga , ayrim oʻquvchilarning esa oʻzini chetda his qilishiga sabab boʻlyapti. Qimmatbaho liboslar, hashamatli mashinalar, sanʼatkorlar ishtirokidagi tadbirlar baʼzan goʻzal bayram emas, balki kim oʻzarga , maqtanchoqlikka aylanib boryapti.

Bitiruvning asl mohiyati ustozga rahmat, ota-onaga ehtirom, doʻstlar bilan xayrlashuv va hayot sari dadil qadam tashlash edi-ku ! Bitiruv bayramlari tarbiyaviy jihatdan boy, mazmunan chuqur boʻlishi kerak. Bu kunda oʻquvchilar oʻz bilimlarini, iqtidorini, ijodiy salohiyatini namoyish etib jamiyat oldida masʼuliyatli yoshlar ekanini koʻrsatishlari muhimdir. Samimiy soʻzlar , ijodiy chiqishlar, ustoz va ota-onalarga minnatdorlik bildiruvchi sahnalar bayramni esda qolarli qilib oʻtkazishga yordam beradi. Bitiruvni esda qolarli tarzda nishonlash uchun katta mablagʻ emas yurakdan chiqqan mehr va ehtirom yetarli. Har kimning sharoiti turlicha , lekin yurakdagi samimiyat, koʻngildagi hurmat teng. Katta hayotga qadam bosayotgan  yoshlar uchun bu kecha xotiralarda oʻchmas iz qoldirishi kerak.

Bayram dabdabasi bilan emas balki mazmuni bilan qadrlidir.

Dilfuzaxon Tursunboyeva

Oʻzbekiston Jurnalistika va Ommaviy kommunikatsiyalar universiteti Jurnalistika fakulteti 3- bosqich talabasi.

Ҳуқуқшунос минбари

Ўзбекистон Республикасида амалга оширилаётган ислоҳотлар жараёнида суд-ҳуқуқ тизимини такомиллаштириш, айниқса, маъмурий судлар фаолиятини очиқ ва шаффоф этиш, жамиятда коррупцияга қарши қатъий кураш олиб бориш долзарб вазифалардан бирига айланди. Маъмурий судлар фуқаролар ва тадбиркорлик субъектларининг давлат органлари ҳамда мансабдор шахслар билан муносабатларидаги ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилувчи муҳим тузилма сифатида фаолият юритмоқда.

Коррупция маъмурий муносабатларда қонунийликка, холисликка ва адолат тамойилларига жиддий зиён етказади. Бу иллат фуқароларнинг давлат органларига ишончини пасайтиради, ҳуқуқий ечимлардан қониқиш даражасини туширади ва иқтисодий ривожланишга ҳам салбий таъсир кўрсатади.

Шу боис, Ўзбекистон Республикаси қонунчилигида, қолаверса, Президентимиз томонидан белгилаб берилган вазифалар доирасида маъмурий судлар зиммасига катта масъулият юкланмоқда. Ана шундан келиб чиқиб, соҳа ходимлари коррупция ҳолатларига имкон бермаслик, давлат идораларининг фаолияти устидан самарали суд назоратини амалга ошириш, қонун устуворлигини таъминлаш жароаёнларида фаол ва самарали иш олиб бормоқда.

Таҳлилларга кўра, маъмурий судлар томонидан давлат органлари қарорлари, ҳаракатлари ёки ҳаракатсизлиги устидан кўриб чиқилаётган ишларнинг сони ва кўлами ортиб бормоқда. Бу эса фуқаролар ва тадбиркорларнинг ҳуқуқий онги ва фаоллиги юксалиб бораётганлигини англатади.

Коррупцияга қарши кураш нафақат жазо воситаларини қўллаш, балки тизимли профилактика, очиқлик ва жавобгарликни таъминлашни ҳам ўз ичига олади.

Маълумки, Ўзбекистонда коррупцияга қарши курашиш давлат сиёсатининг устувор йўналишларидан бирига айланган. Жорий йил 5 март куни бўлиб ўтган Коррупцияга қарши курашиш миллий кенгаши йиғилишида Президентимиз Шавкат Мирзиёев «Коррупция ислоҳотлар йўлидаги энг катта тўсиқ ва ғовдир» эканлигини таъкидлаб, бу борадаги муҳим вазифаларни белгилаб берди. Яъни:

- Қонунчиликни такомиллаштириш;

 - Очиқлик ва шаффофликни таъминлаш, жамоатчилик муҳокамаси, ОАВ ролиини ошири;

- давлат харидларини рақамлаштириш, тендерлар очиқлиги таъминлаш;

- мансабдор шахсларнинг масъулиятини ошириш;

- ёш авлодни ҳалоллик руҳида тарбиялаш, мактаб ва олийгоҳларда ҳалоллик дарсларини ўтиш сингари қатор йўналимшларда муҳим вазифаларни берди.

Маъмурий судлар ҳам ана шу вазифаларни бажаришда фаол иштирок этиб, қонун устуворлигини таъминлаш, фуқаролар ишончини мустаҳкамлаш ва адолатли жамият қуриш йўлида самарали иш олиб боради.

Аҳмадулло ИСВҚУЛОВ,

Андижон вилояти Маъмурий судининг судьяси.

Ҳуқуқшунос минбари

Сўнгги йилларда Ўзбекистонда фуқаролик ҳуқуқий муносабатларини суд орқали ҳал қилиш амалиётида ФҲДЁ (Фуқаролик ҳолати далолатномаларини ёзиш) органлари билан боғлиқ маъмурий низолар сони ортиб бормоқда. Бу каби низолар асосан, фуқароларнинг туғилганлик, никоҳ тузилганлиги, никоҳдан ажралганлик далолатномаларига ўзгартириш ёки тузатиш киритишни рад этиш қарорларига нисбатан шикоят қилиш ҳолатларида юзага келмоқда.

ФҲДЁ органлари томонидан қабул қилинадиган қарорлар маъмурий-ҳуқуқий тусга эга бўлиб, улар фуқароларнинг шахсий ҳуқуқларига даҳл қилади. Агар фуқаронинг туғилганлик далолатномасидаги маълумотлардан бири хато қайд этилган бўлса, ва ФҲДЁ органи уни тузатишни рад этса, фуқаро бу қарорни маъмурий судда кўриб чиқишни сўрашга ҳақлидир.

Маъмурий судлар ушбу тоифадаги аризаларни Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексининг 38-моддаси, Ўзбекистон Республикаси Оила кодексининг 228-моддаси ва Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2023 йил 20 октябрдаги 550-сонли Қарори билан тасдиқланган фуқаролик ҳолати далолатномаларини қайд этиш қоидаларига мувофиқ кўради.

Шуни ҳам алоҳида таъкидлаш керакки, баъзи ҳолатларда ФҲДЁ ёзувларига ўзгартириш киритиш масаласи маъмурий судлар эмас, балки фуқаролик судлари ваколатига киради. Жумладан, вафот этган шахснинг туғилганлик, никоҳ тузилганлиги, никоҳдан ажралганлик далолатнома ёзувларига ўзгартириш ёки қўшимчалар киритиш фақат фуқаролик судининг қарорига асосан амалга оширилади.

Бундай тоифадаги ишлар бўйича нафақат фуқаролик ҳолати далолатномаларини ёзиш органининг хато ва ноаниқликлари бўлган ҳужжатлари ўзларига тегишли бўлган фуқаролар, балки мерос қолдирувчининг вафоти муносабати билан маълум ҳуқуқ ва мажбуриятлари вужудга келадиган меросхўрлар ҳам манфаатдор шахслар бўлишлари мумкин. Бу ҳақда Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленумининг 1992 йил 13 ноябрдаги 5 а - сонли қарорида тушунтириш берилган.

Суд амалиётида шикоят аризага қўшилган далиллар, жумладан шахсий ҳужжатлар, ФҲДЁ органининг хулосаси ва бошқа юридик асосли далиллар катта аҳамиятга эга. Суд ушбу далилларни холисона баҳолаб, ФҲДЁ органи қарорининг қонунийлиги ва асослилигини текширади.

Маъмурий судлар бу борада фуқароларнинг ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилиш, давлат органлари фаолияти устидан самарали суд назоратини таъминлашда муҳим тузилма сифатида фаолият юритмоқда.

Аҳмадулло ИСАҚУЛОВ,

Андижон вилояти маъмурий судининг судьяси.

(Ҳикоя)

Дадам, онам, мен Тошкентда, иппадром бозори яқинида яшаб, савдо билан шуғулланрдик. Отам оғир бетоб бўлиб қолди, ўшанда ҳаётнинг шу қадар оғир синовларига дуч келдикки, у даврни эсласам, ҳозир ҳам юрагимга санчиқ туради, гўё осмон узилиб ерга қулаётгандай туйилади, менга.

...

Ҳали бомдод вақти ҳам бўлмаган. Онам эркалаб уйғотишга тушади. Тур, жоним қизим. Телефонимни пайпаслаб топаман. Аранг кўзимни очиб, соатга қарайман. Тонгги  тўрт бўлган.

- Озгина ухлай, она! Ялинчоқ овозда уйқисирайман.

- Онам бечора яна қистайди. Турақол энди қизим, ўзимни меҳрибон қизим, ўғил бола қизим. 

Қўшни хонадан хаста дадамнинг қалтироқ овози эшитилади.

- Болажоним туринг энди.

Ўзимни мажбурлаб тураман. Уйқусираб, юз-қўлимни юваман.  Кўзларини шипга, бир нуқтага тикканча ётган дадамнинг олдига кираман.

- Ассалому алайкум, дада. Яхшимисиз?

- Яхшиман қизим.

Кўнглим тинчланади.

 - Мен тайёргарлик кўрай, дада.

- Ҳа, қизим, борақолинг, Аллоҳ ишларингизни ўнгласин.

 Аравани тайёрлайман. Онам мендек-мендек келадиган сумкаларни орта кетади, бир четидан кўтаришган бўламан. Юкланган қопларни яхшилаб боғлайман. Тайёр, энди тортиб, бозорга боришимиз керак. Мен олдидан, онам эса ортидан итарган кўйи жўнаб қоламиз. Ипадром бозорига ўтиш йўлида тунел бор.

- Энг оғири шу ерда бўлади. Ўзимнинг вазним баробаридан оғир юклар югуртириб тунелдан тушириб қўяди. Онам ортда қолиб кетади. Пастга тушгач, бироз дам олиб оламан. Олимизда янада машаққатлироқ юмуш турибди. Энди тунелдан тепага чиқиш керак. Мен тортаман, онам улкан аравани ортидан итаради. Ўн олти ёшли  қизман, оғир юкдан билакларим ҳеч нарсани сезмай қолади.  Баъзан дош беролмай қолиб, аравани қўйиб юборгим келиб кетади-ю, лекин ортда келаётган онамни босиб қолмасин, дея бор кучим билан тортаман, базўр чидайман.

Ҳаммаси ортда қолди, етиб ҳам олдик. Енгил тин оламан.

Эркакларнинг кўйлаклар олиб сотамиз. Сотилиши керак бўлган кийимларни ўлчами билан қатор таҳлаб, териб чиқамиз.

Совдо қизигандан қизиди. Мени қараб туришимни тайинлаб онам туннелни нарги тарафидаги ҳамкорларимиздан янги нушаларини олиб ўтади. Бу ҳолат кунда уч-тўрт марта такрорланади.

Бу орада отам онамга телефон қилади.

- Бироз тобим қочгандек Раъно.

Отамнинг овозини эшитиб, суҳбатга қўшиламан.

- Онажон, кириб кетаверинг, ўзим эплайман. Онам ҳовотирли кўзларини менга тикиб, тайинлайди: бу кўйлакни шу нархдан арзон сотма, бунисидан размер қолмади, сўраганларга эртага келади, деб айт.

- Ҳўп она, ҳовотир олманг, бораверинг, дейман. Отажонимни ўйлаб, кўзларимга келган ёшни беркитишга уринаман. Онам, бечора буни сезса-да, ўзини билмаганга солади.

- Ҳа, айтгандек, кечки пайт қийналмайсанми, қизим?

- Йўқ она, эртаалабда уйқи босади-да, ҳаммасини эплайман.

Онам тез-тез юриб, одамлар орасида кўздан ғойиб бўлади.

Одамнинг асабига тегадиган даражада иссиқ бошланади. Лохас бўламан. Харидорлар билан гаплашар эканман, томоғим қуриб кетади.

Бирон нарса олиб ичсаммикин? Йўқ ҳамма нарса газли, баттар чанқатади. Яхшиси грантдан сув олиб келаман. Шуни олмасам, тирикчилик илинжида юрган ота-онамга кўмак бергандай бўлардим, гўё.

 Ёнимдаги сотувчиларга нарсаларимга қараб туришини тайинлаб, сувга бориб келаман. Бозода келди-кетти кўп бўлади, нарса олмаса ҳам қизиқишга нархларни сўрагувчилар хам кўп бўлади. Савдо, мижозлар билан оввора бўлиб кеч ҳам киради.

Йиғиштир-йиғиштир, яна аравага ортиш...

 Ижара уйимизга қайтаман. Арава тортиб кетарканман қўшнимиз Темур ака кўриниб қолади. Ҳой Комила қалайсан, даданг яхшими? Бақиради узоқдан. Яхши дейман овозим борича.

Ўша куни аравани ҳовли этагида қолдириб, уйга кириб улгурмасимдан, ортимдан икки шифокор югуриб кириб келишди. Қўрқиб кетдим. Хонамизга чопдим. Крават олдида онам йиғлаб ўтирарди. Шифокорлар дадамни кўрар экан, бизга бир-бир қараб қўйишарди. Онам йиғлайди, мен жимман.

Эртаси куни дадамни Чилонзордаги шифохонага ёткиздик...

Кенжа фарзанд бўлганим учунми, дадам мени бошқача кўрарди. Мен эса дадамни тоғларча яхши кўрардим, дадамсиз ҳаётни тасаввуримга сиғдира олмадим. Минг афсуски, отажоним кўп яшамади. Бу қайғудан узоқ вақт ўзимга кела олмадим.

Раҳматли дадамдан сўнг онамга қаттиқ суяниб қолдим.

Яқин инсонини йўқотган, оиласи, фарзандлари учун ўзини ўтдан чўққа урган онажонимни ўйлаб, волидамни бошимга кўтариб юргим келади. Ҳаёт ҳамиша ҳам биз ўйлаганчалик текис ўтмас экан. Инсон эртага нима бўлишини билмайди, ота-она эса омонат экан.

 Уларни вақтида, борида қадрлаш кераклигини бутун вужудим билан ҳис этаман.

Баъзида ота-онасини беҳурмат қилаётган инсонларни учратсам, улар учун жонларини беришга-да тайёр азиз инсонларни қадрига етмасдан ҳаёт кечираётганликларига раҳмим келади, юрагим санчийди, улардан нафратланаман.

Ҳаётимизнинг ўша оғир пайтларида онам бечора оғир меҳнат сабаб соғлигини йўқотган. Баъзан шуларни ўйлаб,  ўтириб олиб,  тўйиб-тўйиб йиғлайман.

...

Кеча онам телефон қилдилар.

- Қизим

- Лаббай, онажон.

- Қачон келасан?

- Ишдаман она, кейинги ҳафта борарман.

- Қизим, оёғим қаттиқ оғрияпти.

- Нима бўлди, онажон?

- Грижага ўхшаяпти.

- Ўзизи эҳтиёт қилинг. Ҳозир йўлга чиқаман, онажон. Кечгача ёнингизга етиб бораман.

- Сени яхши кўраман, қизим! Илойим, йўлинг бехатар бўлсин! Амиин!

Раҳматли дадам, биз фарзандлари учун борини берган, хасталигимизда, яхши-ёмон кунимизда ҳамиша бизга бош бўлган онажонимнинг олдига шошаман. Юрагимда пайдо булган оғриқ качонки онамни кўрмагунимча, бағрига бошимни қўймагунимча йўқолмайди.

Ёш бошимдан не-не азоблар, машаққатлар ўтди. Ана шулардан чиқарган хулосам, англаганим шу бўлдики, ота-онамизни борида, вақтида қадрига етайлик.

Комилахон ТУРСУНОВА

Жалақудуқ тумани.

(Ҳикоя)

Россиянинг қорлари остидан ҳам майсалар кўриниб қолди. Баҳор ҳавоси барибир киши қалбига ўзгача, илиқ туйғулар солади.

  Хаёлларим узоқларга кетади. Ҳозир бизнинг юртимизда қуёш иссиқ тафти билан ёшу қарининг юзларини силаётгандир. Юртим баҳорини қўмсайман, кўклам мен учун ўзгача қадрли.

 Эртага туғилган куним. Бу вужудимга илиқлик беради, аммо ҳавонинг авзойи бузуқ. Ажаб, бир ҳафтадан бери баҳор ҳавоси югуриб қолган бўлса-да, гоҳ қор ёғади, гоҳ ёмғир. Бу кайфиятга таъсир кўрсатмай қолмас экан.

Эртага ишхонадаги Гавҳар опам билан айланишни режа қилиб қўйганмиз. Турли ўй-хаёллар оғушида деразадан ташқарига тикилганча кўзимни уйқу олибди.

...

Туш кўрдим.

Ёшлигимизда қўйларимизни ўтлатадиган адирлик ён бағрида юрган эмишман.

Чор-атрофни ўт-ўлан қоплаган. Димоғим таниш ифордан энтикди. Ҳа, ўша мен яхши кўрадиган шафтолининг иси келадиган ўтнинг ифори эди бу. Яшил танаси устини оқ тўр қоплаган бу ўт ўзидан хушбўй ифор таратардики, ҳар сафар адирга чиққанимда, уни тўйиб-тўйиб ҳидлашни одат қилгандим. Мен унга “шафтоли барги” деб ном қўйиб олгандим.

...

Шафтоли баргларидан анча тўпладим. Югуриб қирга чиқдим. Майин, хушбўй шаббода эсарди. Бепаён кенгликда қизим Эъзоза қўйларни қувлаб, ўйнаб юрганмиш, уни кўриб шодланиб кетдим. Кўзларимдан сизиб чиққан қувонч ёшлари юзларимни намлади.  

- Қизим, деб бақирдим. Эъзоза, қизим, мен онангман жоним, кел бағримга. У тарафга юрай дейману негадир юролмайман. Қизим борган сари мендан узоқлашади. Болажоним, мен онангман, дейман, у эшитмайди. Тўсатдан қўйларнинг бири уни туртиб юборди. Йиқилиб, чирқираб йиғларди.

Оёқларим занжирлангандек қотиб қолдим. Эъзозани на юпата оламан, на ёнига бора оламан. Овозим бўғилганича, қизим, дейман холос.  Унинг ёнида кимнингдир шарпаси кўринди, лекин ким эканлигини таний олмадим. Ҳайрият, Эъзозни тургизди. Қизим ёшли кўзларини унга тикканча онам келдими, дея берган саволини аниқ эшитдим. Нотаниш кимса: “Сенинг онанг бу дунёни тарк этган, у ўлган” дея берган жавобини эшитиб, вужудим музлаб кетди, негадир менга ҳаво етишмасди.

Қизим йиғлашдан тўхтаб, жим бўлиб қолди. Унга қараб, “Ёлғон” дея бақирдим. Мен ўлмаганман, мен тирикман, қизим, дейман. У эса эшитмайди. Кўйлагим этагига тўплаганим - “шафтоли барги” ўтлари тўкилиб кетди.  Ҳаммаёқни шафтоли хиди тутиб кетти.

“Мен тирикман, мен ўлмаганман, қизим”.

Гавҳар опам, қўшни хонадан нега бақирасиз, нима бўлди, дея чопиб кирди. Уйғониб кетдим.

- Йўқ, ҳаммаси жойида опажон, ёмон туш кўрибман.

- Аниқ ҳаммаси жойидами, сўради хамхонам. 

- Ҳа, жойида.

- Ҳа, майли ўтиб кетади, тушга нималар кирмайди, дейсиз?

- Ҳа, тушга нималар кирмайди. Юрагим увишди. Тушга нималар кирмайди, дейману ўзимга келолмай. Қандайдир хадик, хавотир вужудимга оғриқ берарди.

Гавҳар опам гапида давом этиб,

- Эртанги режалар ҳам ўлди, қаранг, қор ёғяпти, - деди Гавҳар опа мени чалғитишга уриниб.

- Бундан олинг, дея олдимга тоза ювилган бир дона тукли шафтоли қўйди.

Ажабо, тушумда шафтоли ифорини хидладим, ўнгимда эса шафтоли турибди, Бунинг қандай ҳикмати бор экан, деган фикр хаёлимни чулғаб олди.   Юрагимдаги ғашлик йўқолмасди.

- Гавҳар опа, мен Ўзбекистонга кетмоқчиман. Қизимни соғиндим.

- Э, кетиб нима қиласиз? Ҳозир топпиш-тутишингиз яхши бўлса, мана кредитларингизни ёпиб олдингиз. Яна ҳаракат қилсангиз, топганингиз бирон камингизни тўлдирар?! 

Гавҳар опа гапида давом этарди, лекин мен унинг гапларини эшитмас, англамасдим. Деразага тикилганча, май ойининг ноз-карашмаларини менсимай ёғаётган қорга термулиб ўтиравердим. 

 Димоғимда шафтоли иси, қалбимда болажоним соғинчидан ўртанганча  бир нуқтадан кўз узолмасдим.

Эртага туғилган куним. Бу пайтда юртимизда қулупнайлар ғарқ пишади. ...

Ҳаёлларим тўзғигандан тўзғиди. Кечки овқатдан сўнг ухлашга ётдим. Яна туш кўрдим. Қизимни кўтариб олиб, “шафтоли барги» ўтларини териб юрган эканмиз. Қизалоғимни маҳкам бағримга босдим. Юрагимдаги соғинч олови сусайгандай бўлди. Меҳрим жўшиб, беихтиёр хаёлимга шоирнинг қуйидаги мисралари келди:

Ўзим шодман, сени эркалаб,

Майингина сочларинг силаб,

Манлайингга аста босдим лаб,

Жаннат бўйли райхоним, қизим.

Балолардан асрасин эгам,

Эй, бугуним, эй менинг эртам,

Кўзим нури, қароғим, эркам,

Жоним қизим, жаҳоним қизим.

Комила ТУРСУНОВА

Мулоҳаза

 Замонавий ахборот майдонида матбуот ва журналистиканинг роли тобора ортиб бормоқда. Жамиятдаги воқеа ва жараёнларнинг ҳаққоний ёритилиши, ижтимоий фикрнинг шаклланиши ва фуқароларнинг хабардорлик даражаси айнан журналистлар фаолиятига бевосита боғлиқдир. Журналистик фаолиятда эса энг муҳим тамойиллардан бири – холислик ҳисобланади.

Холис журналистика – бу ҳар қандай сиёсий, иқтисодий ёки ижтимоий босимлардан холи бўлган, фактларга асосланган, икки томоннинг фикрини тенг ёритишга интиладиган ёндашувдир. Ушбу принцип журналист касбий одоб-ахлоқ кодексининг асосий таркибий қисмидир. Зеро, ҳақиқатга содиқ бўлмаган журналистика на жамият, на давлат тараққиётига хизмат қилмайди.

Бугунги глобаллашув шароитида турли ёлғон ахборотлар, манипулятив материаллар ва фейк янгиликлар фонида холис ахборот манбаларининг аҳамияти янада ортмоқда. Айниқса, кенг оммага таъсир кўрсатувчи оммавий ахборот воситаларининг ёндашуви миллионлаб инсонларнинг дунёқараши ва қарорларига таъсир кўрсатади.

Шу сабабли, журналист ҳар қандай ҳолатда ҳам ўз касбига содиқ, виждонан пок ва фактларга асосланган ҳолда иш юритиши лозим. Холислик нафақат профессионал мезон, балки халқ ишончини сақлаб қолишнинг ҳам муҳим омилидир.

Хулоса қилиб айтганда, холис журналистика – бу ҳақиқат нишонаси, очиқ жамиятнинг кафолати ва соғлом ижтимоий муҳитнинг асосий пойдеворидир.

Зулайхо ЖАЛОЛОВА,

Ўзбекистон давлат Жаҳон тиллари университети, халқаро журналистика факультети талабаси.

Ёшлар фикри

Бугунги замон – инновациялар, рақамли технологиялар ва интеллектуал тараққиёт давридир. Бу ўзгаришларнинг марказида эса ёшлар турибди. Зеро, ҳар бир янги ғоя, технологик ёндашув ва ихтиро – ёшларнинг кучи, билими ва жасорати эвазига ҳаётга татбиқ этилмоқда.

Ёш авлод бугун энди нафақат ахборот истъмолчиси, балки унинг яратувчисига айланмоқда. Стартаплар, сунъий интеллект, электрон хизматлар – буларнинг барчасида ёшларнинг иштироки яққол сезилади. Айниқса, рақамли дунёда мустаҳкам ўрин эгаллаш, халқаро майдонда ўз иқтидор ва салоҳиятларини намоён этиш учун улар ўз устида тинмай ишламоқда.

Инновацион тараққиёт шунчаки техник ютуқ эмас, балки фикрлашдаги янгиланиш, янгича қарашдир. Демак, замонавий ёш нафақат техник жиҳатдан юқори билимли, балки ижодкор, ташаббускор ва ижтимоий масъулиятли бўлиши керак. Чунки келажак айнан мана шундай ёшларнинг қўлида шаклланади. Уларнинг иқтидор ва интилиши билан юрт тараққиёти янада юқори босқичга кўтарилади.

Зулайхо ЖАЛОЛОВА,

Ўзбекистон давлат Жаҳон тиллари университети, халқаро журналистика факультети талабаси.