Мулоҳаза

Ҳар бир ота-она фарзандининг ақлли, билимдон, юксак салоҳиятли, шу билан бирга, ота-онасига меҳрибон, қобил фарзанд бўлиб улғайишини хоҳлайди. Бироқ, таълим ва тарбия фақат бир томонлама бўлмаслиги, бу борада мактаб билан оила доимий, узвий ҳамкорликда бўлиши муҳимдир. Афсуски, ҳозир ҳамма тирикчилик ташвиши билан банд. Вақти келса, фарзандига етарлича вақт ажратолмайдиган, мактабда йилда бир ёки икки марта бўладиган ота-оналар мажлисига келишга ҳам вақт тополмайдиган ота-оналар ҳам йўқ эмас.

Ота-она фарзандининг ўқитувчиси билан доимий боғланиб туриши, боладаги ҳар бир ўзгариш, жараёнлардан бохабар бўлиши лозим. Шунингдек, боланинг оиладаги мавқеини ўз ўрнига қўйиши керак. Педагог сифатида тажрибамдан келиб чиқиб айта оламанки, мактаб ёшида, айниқса, бошланғич синф даврида болажонлар катталардан меҳр кутадилар. Жажжи қалблари билан ҳамма нарсани сезадилар. Оиладаги ҳар бир жараённи кузатиб борадилар.

Болага таълим-тарбия бериш, кучли назорат қилишдан олдин энг аввало, меҳр бериш керак. Меҳр бу, фарзанднинг барча айтганларини муҳайё қилиш, яхши едириб-ичиришгина эмас, балки унинг одоб-аҳлоқи, келажаги учун мустаҳкам замин яратишдир.

Доктор Али Саллобий кимда-ким фарзандларини руҳий хасталиклардан сақлашни ва буюк шахсият эгаси бўлишини истаса, қуйидаги тавсияларга риоя қилса, яхши натижага эришади, деганлар.

- Фарзанд билан ҳар куни 20 дақиқа дўстона суҳбат (мактаби, ўқиши ҳақида гапирмай ва панд насиҳатсиз).

- Ҳар куни 5-10 марта фарзандга меҳр-муҳаббат ҳисларини изҳор қилиш.

- Ҳар куни 5 марта     фарзанднинг яхши ахлоқи, чиройли амалига мақтов айтиш.

- Ҳар куни фарзанднинг ўзини тутиши ва кўринишига мақтов айтиш (табассуми, чиройли, соғлом қадам ташлаши…)

- Ҳафтада бир марта фарзанд билан уйдан ташқаридаги машғулотни бирга бажариш (пиёда юриш, спорт билан шуғулланиш, автоуловда сайр қилиш…).

- Уйқудан олдин "Фалон яхши ишни бажарганингда, ўзимни жуда бахтиёр ҳис қилдим", "Укангга қараганинг - жуда катта иш", "Фалон келишувимизга амал қилганинг мен учун фахр" кабилар орқали ўз ризолигини билдириб туриш.

- Ҳар куни камида 3 дақиқа болага тўлиқ қулоқ солиш,  холи, тинч жойда фарзандга хоҳлаган гапини, чегара ва қайдларсиз гапиришига рухсат бериб, қулоқ тутиш.

Фарзандига бўлган муҳаббатни изҳор қилиш учун бошини силаш (меҳрибонлик ва   шафқатни ифодалайди), бошига қўлни қўйиш (фахрланишни ифода қилади), қўлни пешонасига қўйиш(тинчлантиради), қўлини тутиш(ота-она билан бола ўртасидаги алоқани кучайтиради), агар асабий бўлса, кўксини силаш билан тинчлантириш керак. 

Болага берилган меҳр, эътибор, ҳеч қачон беиз кетмайди. Бунинг самарасини, фарзандларингиз роҳатини албатта, кўрасиз. Фарзандингизга ўз меҳрингизни изҳор қилиш     орқали ўртангизда кучли бир алоқа вужудга келсинки, у ўзига ишонган, чиройли хулқ эгаси, итоатли, катталарга ҳурмат ва кичикларга иззатли, юксак билим ва иқтидор эгаси бўлиб улғайсин, келажакда комил инсон бўлиб етишсин.

Демак, фарзандингиз муваффақияти учун ундан меҳрингизни аяманг. 

Маҳмудахон ҚОДИРОВА,

Андижон шаҳридаги 5-умумтаълим мактаби  ўқитувчиси.