(24 - сон) Ҳидоят нури

Ривоят қилинадики, Ҳазрати Довуд (а.с.) вафот этганидан сўнг подшоҳлик ва пайғамбарлик ҳазрати Сулаймон (а.с.)га қолди. Аллоҳ Таоло уни ер юзининг подшоҳи этиб тайинлади, шу билан бирга, инс-жинслар, парранда-ю қушлар, қурт-қумурсқалар ва барча ҳайвонларни унга тобеъ қилиб берди. Шу боис ҳазрат Сулаймон (а.с.) барча жонзотларнинг тилини тушунар эдилар.

Кунларнинг бирида ҳазрат йўлга отланиб, лашкарлари билан кетиб борар эди. Йўлда бир чумоли фарёд уриб дедики: "Эй, менинг тобеъимдаги мурчалар ер остига қочинглар, акс ҳолда ҳазрат Сулаймон лашкарининг оёғи остида қолиб нобуд бўлурсизлар".

Пайғамбар бу сўзни эшитиб лашкари билан тўхтади. Унинг ёнига бир оқсоқ чумоли келиб салом қилди. Ҳазрат Сулаймон: "Нима сабабдан уларни қочирдинг?" деб сўрадилар.

Чумоли деди: "Сиз ҳаммага подшоҳ бўлганингиздай мен ҳам ўз тоифамга подшоҳдурман. Улар сизнинг лашкарларингиз оёғи остида поймол бўлса, уволи менга бўлур".

Ҳазрат Сулаймоннинг "сен ўзинг нега қочмадинг?" деган сўроғига чумоли жавоб берибди: "Мен аларнинг каттасидирмун. Катталар балоларга ўзларини рўбаро қилиб, кичикларни халос қилса яхшидур".

Шундан сўнг чумоли у кишидан бир неча савол сўрашга рухсат сўради. Ҳазрат рози бўлдилар. Чумоли сўради: "Ҳақ таолодан нима талаб қилдингиз?" Ҳазрат Сулаймон дедилар: "Бир мамлакат сўрадимки, ҳеч кишига анингдек давлат бермаган бўлсанг деб".

Чумоли деди: "Бахил экансиз. Мендан бўлак султон бўлмасин, дебсиз. Ҳақ Таоло агар юз ҳисса давлатини бир кишига берса ҳам асло давлати кам бўлмас. Шунча талабингизга нима берди?

Дедилар: Шамолни мутеъ қилиб берди. Мени аркони давлат, аёни мамлакатим билан шамол кўтариб юрадур.

Деди: "Буни маъниси шулдирки, бу дунёнинг ишлари елдек ўтар-кетар. Ани барчаси елга ўхшаб кўзга кўринмас, қўлда тўхтамас. Андоғ елни мингунча, маҳфират отини минсангиз, кўз очиб юмгунча арши аълога етардингиз. "Яна нима берди?

Дедилар: Бу узукни берди. Уни тақсам, барча истагим дарҳол бажо бўлади.

Деди: Бир бандаси минг йил ибодат қилса, хоҳласа маъқул бўлур, бўлмаса йўқ. Агар минг йил умрни фисқу-фасод, гуноҳ билан ўтқазиб, бир маротаба чин кўнгилдан оҳ тортса-ю, тавба қилса жаъми гуноҳлари ўша тортган оҳида куйиб кул бўлгай. Сизга бутун оламни тобеъ қилиб берибдур. Аллоҳ Таолонинг наздида унинг баҳоси бир тошдекдур. Бас, шундай экан, Унга таманно бўлманг.

- Яна нима берди?

Дедики: Инс-жинс, дев-париларни асир қилиб берди.

Деди: Сабр қилсангиз фаришталар келиб сизни тавоф қилур эдилар.

Дедилар: "Эй, чумоли, мунча илм ва ақлни қайдан олдинг?"

Деди: Барча илмни мен биламан дермидингиз? Ҳамма нарсани билдиргувчи Аллоҳдур. Сиз қўл остингиздаги халқ ҳолидан хабардормисиз? Мен шу заиф ҳолим билан ҳар кеча ухламай халқимдан хабар оламан. Касал бўлса, Аллоҳ Таолодан шифо тилайман.

Аллоҳ Таоло менга осмондан жой бериб, машҳур қилишлигини айтди. Мен айтдимки, мендек мавжудотга катталик ярашмас. Шуҳрат юкини кўтаролмасман, деб жавоб бердим.

Ҳазрат Сулаймон заиф ва оқсоқ бир мурчадан бу сўзларни эшитиб: "Мен ўзимни доно билиб юрган эдим. Менинг илмим чумолининг илми олдида дарёдан бир томчи экан" деб тавба тазарру қилдилар.

Дарҳақиқат, бандага катталик ярашмас. Улуғлик фақат Аллоҳга хосдур. Ҳар қандай меҳнат ёки яхшилик ортидан шуҳрат келиши мумкин. Шон-шуҳратга эришганда ўзгаларни, ҳатто ўзини унутиш мумкин. Шуҳрат инсон учун нафсоний озуқадур. Мақтов туфайли шуҳрат шохсупасига чиқиб олганлар кибр балосига дучор бўлурлар.

Шунниг учун Пайғамбаримз (с.а.в) огоҳлантириб дебдурлар:: "Шуҳрат - офатдур". Шуҳрат юки оғир бўлади, шунинг учун киши шон-шуҳратга эришганида аввалги ҳолига ҳам  назар солмоғи, фикр қилмоғи дурустдир.

Халқимизда: "Эй, аёз ўтган кунингни унутма, ҳар чориғингни қуритма" деган нақл бежиз айтилмаган.

Лолахон ТОЖИМИРЗА хожи қизи тайёрлади.