Қарор ва ижро     

     Кейинги йилларда мамлакатимизда аҳоли саломатлигини муҳофаза қилиш, тиббий-ижтимоий экспертиза тизимини такомиллаштириш, мазкур йўналишда аҳолига қулайликлар яратиш масаласига алоҳида эътибор қаратилмоқда.

     Президентимизнинг 2021 йил 27 ноябрдаги "Тиббий-ижтимоий экспертиза хизмати фаолияти ҳамда болаларга ногиронликни белгилаш тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида"ги қарори бу борадаги ишларни янада юқори босқичга кўтаришга хизмат қилмоқда.

Ушбу қарорга асосан, фуқароларни ортиқча оворагарчилик ва бюрократик тўсиқларсиз тиббий-ижтимоий экспертизадан ўтказиш, ногиронлиги бўлган шахсларнинг тўлақонли ҳаёт тарзини юритиш, ҳақ-ҳуқуқларини таъминлаш ҳамда ўз салоҳиятини юзага чиқариш имкониятларини кенгайтириш, уларни реабилитация қилишга тўғри йўналтириш, ижтимоий ҳимоясини янада кучайтириш юзасидан қатор вазифалар белгиланган.

Қарорга кўра, 2021 йил 1 декабрдан:

-      шахс соғлигининг ҳолатига кўра, Республика тиббий-ижтимоий экспертиза инспекциясининг тиббий-ижтимоий эксперт комиссиясига бориш имкониятига эга бўлмаган ҳолатда ногиронликни белгилаш бириктирилган ҳудудларга чиқиб, кўчма мажлисларда, шахснинг уйида ёки даволанаётган тиббиёт муассасасида ҳамда сиртдан кўрикдан ўтказиш ташкил этилади;

-      ногиронлик белгилари аниқ кўриниб турган, анатомик нуқсонлари бўлган шахсларни клиник-функционал маълумотларини олишга доир қўшимча текширувдан ўтказмасдан туриб, тасдиқланган касалликлар рўйхати асосида фуқаро иштирокисиз, у ногиронлиги бўлган шахс деб топилганида ногиронлик муддатсиз даврга белгиланади;

-      тиббий-ижтимоий эксперт комиссияси томонидан ногиронлик тўғрисидаги маълумотларда ногиронлиги бўлган шахсларнинг ишлаши мумкин бўлган касблар бўйича тавсиялар берилади.

2022 йилнинг 1 августидан Тошкент шаҳрида, 2023 йилнинг 1 январидан республиканинг бошқа барча ҳудудларида ногиронлиги бўлган шахсларни тиббий-ижтимоий эксперт  комиссияларида ҳисобга олиш ва кўрикдан ўтказишнинг янги "тиббий-ижтимоий экспертиза" электрон ахборот тизими жорий этилади. Бунда:

-      ногиронликни белгилашда  даволаш муассасасининг йўлланмалари, касаллик тарихидан кўчирмалар, амбулатор карта, вақтинча меҳнатга лаёқатсизлик варақаси ва меҳнат вазифаларини бажариш билан боғлиқ ҳолатдаги бахтсиз ҳодиса ёки соғликни бошқача тарзда шикастланиши тўғрисидаги ҳужжатлар ахборот тизими орқали олинади;

-      ногиронлиги бўлган   шахсларга тааллуқли, шунингдек, даволовчи ва тиббий хулоса берган шифокорлар тўғрисидаги маълумотлар ахборот тизимида қайд этиб борилади;

-      ногиронлиги бўлган   шахсларга пенсия ва ижтимоий нафақаларни тайинлаш учун электрон маълумотлар "Пенсия" ва "Ижтимоий ҳимоя ягона реестри" ахборот тизимларига автоматик тарзда юборилади.

Шу тарзда ногиронликка оид қатор маълумотлар баъзаси, маълумотлар алмашиш тизими жорий этилади.

Республика тиббий-ижтимоий экспертиза инспекциясининг педиатрия тиббий-ижтимоий эксперт комиссиялари ташкил этилиши муносабати билан  Соғлиқни сақлаш тизими шифокорлари зиммасига 18 ёшгача бўлган болаларга ногиронликни белгилаш бўйича юклатилган вазифа бекор қилинади.

Шунингдек, қарорга кўра, 18 ёшгача бўлган болаларни ногиронлиги бор, деб топиш Педиатрия тиббий-ижтимоий эксперт комиссиялари, 18 ёшдан юқори шахсларни ногиронлиги бор, деб топиш тиббий-ижтимоий эксперт комиссиялари томонидан амалга оширилади.

Қарорга асосан, Қорақалпоғистон Республикаси, Андижон, Қашқадарё, Самарқанд ва Фарғона вилоятларида иккитадан педиатрия тиббий-ижтимоий эксперт комиссиялари ташкил этилади.

Педиатрия тиббий-ижтимоий эксперт комиссиялари давлат бюджети маблағлари ҳисобидан молиялаштириладиган, доимий фаолият кўрсатувчи тузилма ҳисобланади.

Шунингдек, ногиронлиги бўлган шахсларнинг тиббий-ижтимоий эксперт комиссияларида ҳисобга олиш ва кўрикдан ўтказишнинг электрон ахборот тизимини яратиш ва кадрлар салоҳиятини ошириш бўйича "Йўл харитаси" тасдиқланади.

Мазкур қарор билан республиканинг барча ҳудудий тиббий-ижтимоий эксперт комиссиялари учун барча талабларга жавоб берадиган, фуқаролар ташрифи учун қулай бўлган бинолардан жой ажратилиши белгиланган.

Бир сўз билан айтганда, Давлатимиз раҳбарининг ушбу қарори мазмун-моҳиятига кўра, фуқаролар манфаатлари ҳимоясини кучайтиришга, соҳа ишини янада юқори босқичга кўтаришга қаратилганлиги билан аҳамиятлидир.

Жамилахон Джурақулова,

Андижон туманлараро

12- сон ТИЭК раиси.