Ислоҳотлар самараси

     Кейинги йилларда мамлакатимиз жадал ривожланаётган давлатлар сафига қўшилмоқда, жамиятимиз ҳаётининг барча жабҳаларида кенг қамровли ислоҳотлар олиб борилмоқда.

     Жумладан, бирламчи тиббий санитария ёрдами тизимини такомиллаштириш орқали шаҳар ва қишлоқларда оилавий шифокорлик пунктлари, оилавий поликлиникалар ташкил этилди, аҳолига тиббий хизмат кўрсатиш сифати тубдан яхшиланди.

Президентимиз ва ҳукуматимиз томонидан соғлиқни сақлаш тизимини ислоҳ қилиш, аҳолига сифатли тиббий ёрдам кўрсатиш ва патронаж хизматининг самарали моделларини жорий этиш, тиббий хизмат қамрови ва самарадорлигини ошириш борасида қабул қилинаётган қатор ҳужжатлар  соҳа ривожида муҳим аҳамият касб этмоқда.

Соғлом турмуш тарзи кўникмаларини шакллантириш ва касалликлар профилактикаси   соғлиқни сақлаш тизимининг муҳим йўналишларидан ҳисобланади. Мазкур йўналишда филиалимизда ҳам қатор эътиборга молик ишлар амалга оширилмоқда.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг сўнгги йиллардаги қатор фармон ва қарорлари ижроси, Жаҳон Соғлиқни Сақлаш Ташкилоти (ЖССТ), Бирлашган миллатлар ташкилотининг (БМТ) тавсиялари асосида, Халқаро ЮНИСЕФ болалар жамғармаси ҳамкорлигида ишлаб чиқилган дастурлар доирасида Тиббий бригадалар фаолияти йўлга қўйилди, вилоятдаги фаолият юритаётган патронаж ҳамшираларининг малакасини ошириш курслари ташкил этилди. Жорий йилнинг  биринчи ярмида 4 минг 541 нафар хамширанинг малакаси оширилди.

Репродуктив ёшдаги аёллар, ҳомиладорлар ва болаларга кўрсатилаётган тиббий ёрдам сифатини ошириш, тиббий хизматни самарали йўлга қўйиш, бирламчи тиббий санитария ёрдами тизимида оналар ва болаларга тўғри овқатланиш, болалар саломатлигини муҳофаза қилиш бўйича патронаж ҳамширалар фаолиятини кучайтириш, хонадонларга ташрифларни оширишга алоҳида эътибор қаратилмоқда. 

Патронаж ҳамширалар хонадонларга ташриф чоғида ҳомиладор ҳамда чилла давридаги аёллар, илк ёшдаги чақалоқларнинг уй шароитида парвариши, уларнинг саломатлигига таъсир этувчи хавф ва хатарларни эрта аниқлаш юзасидан зарур тавсия ва маслаҳатлар бериб борилиши турли кўнгилсизликларнинг олдини олади.

Мазкур йўналишдаги ишларнинг бугунги кун талабига жавоб бермаётганлиги бирламчи тиббий санитария ёрдами хизматини модернизация қилиш ва патронаж хизматини янги моделга, яъни андозага кўтариш заруратини юзага келтирди. Эндиликда бу борада янги тартиблар жорий этилиб, ишлар сифати ва самарадорлиги тубдан яхшиланди.

Патронаж ҳамшираси хонадонларга ташриф вақтида боланинг саломатлигига хавф солувчи омиллар, юзага келиши мумкин бўлган касалликларнинг олдини олиш, ота-онанинг вазифаси, бола парвариши билан боғлиқ муаммоларни аниқлаш ва уларни бартараф этишда оналарга, оилага яқиндан ёрдам беради.

Ҳомиладор, туққан аёллар ҳамда илк ёшдаги болалар патронажининг универсал-прогрессив модели юқоридаги ва бошқа кўплаб саволларга жавоб беради. Ушбу модель тиббий-ижтимоий йўналишларга қаратилган модел сифатида ЖССТ ва ЮНИСЕФ томонидан тавсия этилган бўлиб, у бирламчи тизим муассасалари хизмати сифати талабларига жавоб беради. Универсал-прогрессив моделга биноан мутахассиснинг уйларга ташрифи бўйича универсал (умумий) хизматлар бутун оила учун хизмат қилса, прогрессив (мақсадли) хизматлар эса хавф ва эҳтиёжларни баҳолаш асосида оиланинг баъзи аъзоларига тақдим этилади.

Патронаж хизмати янги моделининг анъанавийсидан   фарқи, қатновнинг сонига эмас, балки сифатига алоҳида эътибор қаратилиши билан аҳамиятлидир. Ушбу моделга биноан ҳомиладорлар ва илк чилла давридаги аёллар ва чақалоқлардаги хавф омилларини барвақт аниқлаш, ёш болаларнинг оптимал ўсиши ва ривожланишига ёрдам берувчи комплекс ва кенгайтирилган хизматлар кўрсатилади.

Бир сўз билан айтганда, мазкур йўналишда амалга оширилаётган ислоҳотлар соҳа ишини янада юқори босқичга кўтаришга хизмат қилмоқда.

Гулнорахон ТЎРАХЎЖАЕВА,

Республика ўрта тиббиёт ва фармацевтика ходимларининг малакасини ошириш ва

уларни ихтисослаштириш  маркази Андижон филиали директори.