Тавсиялар

"Инсон дунёга бахтли бўлиш учун келади. Бир донишманд: "Модомики, у бахтли эмас экан, бунга фақат унинг ўзи айбдор", деган эди. Бахт тушунчаси эса аввало, саломатлик билан чамбарчас боғлиқ. Бир тасаввур қилиб кўринг-а, моддий жиҳатдан бекаму кўст, бадавлат инсоннинг саломатлиги ҳар қадамда панд бериб турса, унинг кўнглига бойлик сиғадими? Йўқ, албатта.

Саломатлик бу нафақат касалликлардан, нуқсонлардан ҳоли бўлиш, балки жисмоний ва руҳий жиҳатдан бекаму кўст бўлишдир. Соғликни уни йўқотмай туриб, асрашимиз кераклиги ҳақида кўп эшитган бўлсак-да, соғлигимизни асраб-авайлашга парво қилмаймиз. Қачонки, танамизда жиддий ўзгариш сезсаккина шифокор ҳузурига чопамиз. Зўр бериб дори-дармон истеъмол қиламиз. Кўпинча кеч бўлганини эшитиб, афсус-надомат чекамиз. 

Саломатликни асраш учун аввало соғлом турмуш турзига амал қилиш энг тўғри йўлдир. Бугунги кунда аксарият касалликлар асаб тизимининг бузилиши, тушкунлик ҳолатлари туфайли келиб чиқмоқда.

Инсон танасининг ҳар бир ҳужайраси асаб толалари билан боғлиқ бўлгани учун асабийлашганда, стрессга тушганда, ҳам жисмоний, ҳам руҳий бузилишлар келиб чиқади. Шу билан бирга, юрак-қон томир, эндокрин, ошқозон-ичак тизими фаолиятида ҳам салбий ўзгаришлар юз беради. Шу туфайли организм бир қанча касалликларга йўлиқиши мумкин. Бундан ташқари, мазкур ҳолатлар сиздаги ҳаётдан завқланиш, хотиржамлик, ишингиздаги унумдорлик, яқинларингизга бўлган меҳр-оқибатга путур етказмай қолмайди. Бу каби йўқотишларнинг олдини олиш учун қуйидаги тавсияларга амал қилинг. Булар жуда осон ва уларга амал қилиш албатта, сизнинг қўлингиздан келади.

1. Асаблар таранглашганда ўзингизни тўхтата олинг. Fазаб отига миниш сиз учун қанчалар қимматга тушишини ўйланг. Чуқур нафас олиб, "Ахир мен ҳам ҳамма қатори дунёга бир марта келаман, соғликдек бебаҳо бойлигимни йўқотяпман-ку! Демак, мен асабимни асрашим керак!" деган фикрни ҳеч қачон ёдингиздан чиқарманг. 

2. Тушкунликка тушманг. Ҳаётингиздаги бахтли кунларингиз, эришган ютуқларингиз, оилангизга, фарзандларингизга жуда керакли эканлигингиз ҳақида ўйланг, дилингиздаги тугунларни ишонган инсонингизга очинг, енгил тортасиз, ҳаётга бўлган муҳаббатингиз ошади.

3. Гина-кудуратга кўнглингиздан жой берманг. Бошқалардан бекаму кўстликни талаб қилманг, ўзингиз ҳақингизда ҳам бундай хаёлга борманг.

4. Ҳаётда иштиёқ билан яшанг. Лоқайд бўлманг, вақтингизни бекорчи нарсаларга сарф қилманг. Ташвишларни енгиш учун китоб ўқинг, бирор иш билан машғул бўлинг.

5. Ҳар доим кайфиятингизни кўтаришга ҳаракат қилинг. Суткада 8 соат ухлашга ўрганинг. Руҳингиз тетиклашади.

6. Қўрқувни енгинг, ўз кучингизга ишонинг, ҳаяжонланманг, доимо мақсад сари олға интилинг.

Ҳаёт жуда қисқа ва бетакрор. Ана шу қисқа ҳаётда ўзингизни яхши кўринг, ҳар лаҳзада ўзингизга ғамхўрлик қилинг. Ортиқча вазндан, нотўғри овқатланиш ва кам ҳаракатлилик, зарарли одатлардан воз кечинг. Юқоридаги тавсияларга амал қилсангиз, албатта, узоқ ва мазмунли ҳаёт кечирасиз.

Саодатхон ЖАЛОЛОВА,

шифокор.