(30-cон) ўлмас қадриятларимиз.

Атлас, адрас, банорас, беқасам ва шойи каби миллий матолардан тикилган замонавий либослар барча ёшдаги ўзбек қиз-аёлларига ярашади, уларнинг ҳуснига ҳусн қўшади. Қолаверса, бу каби либослар халқимиз, айниқса, ёшларимизда миллий қадриятларга, миллий либосларимизга бўлган ҳурмат туйғуларини янада юксалтиради.

Либос нафақат, инсонга кўрк бўлади, балки унинг одоб-аҳлоқи, дунёқараши, феъл-атвори, маънавияти даражасини, умуман, қандай инсон эканлигини кўрсатувчи воситалардан бири ҳисобланади. Агар ҳаётни кузатсак, миллий урф-одат, анъана ва либосларимизни ҳурмат қиладиган опа-сингилларимизнинг аксарияти кўпчиликнинг эътиборини қозонган, жамиятда ўз ўрнини топа олган инсонлар эканликларига гувоҳ бўламиз. Улар нафақат кийиниши, балки одоб-аҳлоқи, юриш-туриши, кишилар билан ўзаро муносабатда ҳам ҳавасларга муносибдир. Тўғри, кийиниш шахсий масала. Лекин ҳар бир жамиятнинг ёзилган, ёзилмаган қонунлари, одоб-аҳлоқ меъёрлари мавжуд. Жамият аъзоси халқнинг, жамиятнинг вакили сифатида ана шу меъёрларга албатта, амал қилиши керак.

Минг афсуски, бугун очиқ-сочиқ ёки турк, араб халқларига хос тарзда кийиниб олиб, буни маданиятлиликнинг бир кўриниши, деб юрган айрим қиз ва аёлларимизнинг борлигидан кўнглимиз ранжийди. Очиғини айтганда, уларнинг тушунчаси, маънавияти ҳам ҳаминқадар, тарбияга муҳтож кишилардир.

 Яқинда издиҳомда бир аёл билан ёнма-ён ўтириб қолдим. Кун иссиқ бўлса-да, узундан узун кўйлак кийиб, бўйин, юзларини тўсиб рўмол ўраб олган бу аёлни «оғзида илми бор» деб таърифлашганди. Аёл билан суҳбатлашиб, унинг саводсиз, маънавиятсиз, одамлар эътиборида юришга интиладиган худбин аёл эканлигига ишонч ҳосил қилдим. 

Опа, нимага бундай кийиниб олдингиз, деган саволимга пинагини бузмай шундай кийинишга ҳавас киламан, дея жавоб берди.

- Бу ўзбек аёлига хос бўлмаган либоску?

- Нима бўлибди, шундай    кийинсам, бошқалардан ажралиб тураман, ҳамма менга эътибор қаратади. Бунинг нимаси ёмон!?

- Ахир, бундай кийиниш миллатимиз аёллари шаънига доғ туширади, қолаверса, ёш қизларимиз тарбиясига ҳам салбий таъсир кўрсатади-ку!

...Ўзаро суҳбат давомида билдимки, бу аёлнинг фикрлаш доираси шу қадар тор, шу билан бирга, иззатталаб, кўнгли тусаган ишни қилишга ўрганган, маънавияти қалоқ эканлигини билдим. Унинг бундай беўхшов кийинишига наҳотки турмуш ўртоғи,  яқинлари йўл қўйиб берса?

Бу каби кийиниб юриш на миллатимизга, на миллий тарбиямизга мос эмас. Шу боис ҳам опа-сингилларимизнинг бундай ҳолатларда кийиниб юришларига йўл қўймаслик учун қўни-қўшни, маҳалла, кенг жамоатчилик зарур чоралар кўриши лозим. Айниқса, бу борада биз   зиёлилар эътиборли бўлишимиз, ўзини, ўзлигини унутиб қўяётган аёлларни тўғри йўлга чақиришимиз керак. Зеро, уларнинг хатти-ҳаракати ёшларимиз тарбиясига, маънавиятининг нотўғри   шаклланишига салбий таъсир кўрсатмасин.

Ўзбек аёллари қадим-қадимдан ўзларининг ибо-ҳаёси, доно ва уддабуронлиги, ўзига хос   кийиниши билан дунёга донг таратган. Бугун биз халқимизнинг, момоларимизнинг ана шу жаҳатларини давомчилари бўлишимиз, бебаҳо миллий қадриятларимиз давомийлигини таъминлашимиз керак. 

Шу ўринда аждодларимиздан мерос, асрлар шиддатига дош берган иродамиз, сабр-у қаноатимиз, пок умидларимизни ифодаси бўлган миллий либосларимизга, ўзбекона кийиниш одобига беписанд қарамаслигимиз, ана шу бетакрор меросимизга, гўзал анъаналаримиз, ўзбекона одобу андишага ҳамиша ҳурмат ва эҳтиромда бўлишни унунтмаслигимиз лозим. Шундагина биз фарзандларимиз, ёшларимиз тарбиясини тўғри олиб бориб, халқимизнинг кийиниш билан боғлиқ гўзал удумлари давомийлигини таъминлай оламиз.

Муқаддасхон ҚОСИМОВА,

Андижон машинасозлик касб-ҳунар коллежи

директорининг маънавий-маърифий ишлари бўйича ўринбосари.