(10- сон) Ҳуқуқшунос минбари

Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси томонидан 2016 йил, 6 декабрда қабул қилинган, Сенат томонидан 2016 йил 13 декабрда маъқулланган ва давлатимиз раҳбари Шавкат Мирзиёев томонидан жорий йилнинг 29 декабрда имзоланган "Тадбиркорлик фаолиятининг жадал ривожланишини таъминлашга, хусусий мулкни ҳар томонлама ҳимоя қилишга ва ишбилармонлик муҳитини сифат жиҳатидан яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар қабул қилинганлиги муносабати билан Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида"ги Ўзбекистон Республикаси қонуни 15 моддадан иборат бўлиб, мамлакатимизда тадбиркорлик борасидаги муносабатларни тартибга солиш, тадбиркорлик субъектлари фаолиятини такомиллаштириш, ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилишга қаратилган муҳим ҳуқуқий ҳужжатдир.

Ушбу қонунда "Хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятини давлат томонидан назорат қилиш тўғрисида"ги, "Давлат солиқ хизмати тўғрисида"ги, "Фермер хўжалиги тўғрисида"ги, "Хўжалик юритувчи  субъектлар фаолиятини давлат томонидан назорат қилиш тўғрисида"ги, "Тадбиркорлик фаолияти эркинлигининг кафолатлари  тўғрисида"ги, "Хусусий корхона тўғрисида"ги, "Фаолиятнинг айрим турларини лицензиялаш тўғрисида"ги, Ўзбекистон Республикасининг "Хусусий банк ва молия институтлари ҳамда улар фаолиятининг кафолатлари тўғрисида"ги, "Оилавий тадбиркорлик тўғрисида"ги,  "Хусусий банк ва молия институтлари ҳамда улар фаолиятининг кафолатлари тўғрисида"ги Қонунлари ҳамда Ўзбекистон Республикасининг Жиноят, Жиноят-процессуал, Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги, шунингдек, Солиқ, Бюджет кодексларининг тегишли моддаларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритилган.

Киритилган қўшимча ва ўзгаришлар хўжалик субъектлари ва фуқароларнинг тадбиркорлик фаолияти билан боғлиқ хатти-ҳаракатларини қўллаб-қувватлаш ва уларни эркин фаолият юритишларини таъминлашга қаратилган. Масалан, Ўзбекистон Республикасининг Солиқ Кодекси 109-моддаси  қуйидаги мазмундаги тўртинчи қисм билан тўлдирилди:  "Молия-хўжалик фаолиятини амалга ошириш чоғида биринчи марта ҳуқуқбузарлик содир этган тадбиркорлик субъекти қонун ҳужжатларида белгиланган муддатларда йўл қўйилган қоидабузарликларни ихтиёрий равишда бартараф этган ва етказилган моддий зарарнинг ўрнини қоплаган, шу жумладан, солиқларни ва бошқа мажбурий тўловларни тўлаган тақдирда, унга нисбатан жарималар ҳамда молиявий санкциялар (пенядан ташқари) қўлланилиши мумкин эмас". Бу албатта, тадбиркорларга эътиборсизлик ёки билмасдан йўл қўйган хатоларини қонуний бартараф этишга имкон беради.

Бугунги кунда ҳуқуқшунослар, хусусан, нотариал идоралар мутахассислари томонидан мазкур қонун мазмун-моҳияти ва аҳамиятини аҳоли, айниқса, тадбиркорларга тушунтиришга қаратилган кенг кўламли тарғибот ишлари олиб борилмоқда. 

Дилдора ҚОДИРОВА,

Жамолиддин МАМАЮНУСОВ,

Андижон шаҳридаги 3-сон давлат нотариал идораси нотариуслари.