ҚИШЛОҚ АЁЛЛАРИНИНГ МУАММОЛАРИ БАРТАРАФ ЭТИЛМОҚДА

Гулнорахон АБДУЛЛАЕВА,

Андижон вилояти ҳокимининг ўринбосари, Оила ва хотин-қизлар бошқармаси бошлиғи.

Мамлакатимизда Халқаро Қишлоқ аёллари куни муносабати билан ўтказилаётган ойлик доирасида Андижон вилоятида опа-сингилларимизни қўллаб-қувватлашга қаратилган кенг кўламли ишлар амалга оширилмоқда.

Айни кунда вилоят аҳолисининг қарийб ярмини хотин-қизлар ташкил этади. Уларнинг аксарияти эса қишлоқ ҳудудларида истиқомат қилади. Маълумки, кейинги йилларда юртимизда амалга оширилаётган ислоҳотлар замирида энг аввало, инсон қадрини улуғлаш, аҳолининг турмуш фаровонлигини юксалтириш, хусусан, хотин-қизларни қўллаб-қувватлашга қаратилган эзгу ишлар ётади. Буни биргина вилоятимизда жорий йилнинг ўтган даврида олиб борилган манзилли ишлар мисолида ҳам кўриш мумкин.

"Аёллар дафтари"га киритилган 63 минг нафар аёлнинг 57 минг 784 нафарига ёрдам кўрсатилиб, уларнинг муаммолари ижобий ҳал этилди. Жумладан, ижтимоий ҳимояга муҳтож, ишсиз 21 минг 737 нафар хотин-қизнинг   бандлиги таъминланди.

Тадбиркорлик қилиш истагидаги 9 минг 453 нафар эҳтиёжманд хотин-қизларнинг 8 минг 215 нафарига тадбиркорлик фаолиятларини йўлга қўйишлари учун Халқ банки, Агробанк ва "Микрокредитбанк" вилоят филиаллари томонидан 58 миллиард 389 миллион сўм миқдорида кредитлар ажратилди. 

Боқувчисини  йўқотган, эҳтиёжманд 13 минг 305 нафар хотин-қизга 12 миллиард 895 миллион сўм миқдорида моддий ёрдам кўрсатилди. Уй-жойини таъмирлашга муҳтож 428 нафар аёлнинг уй-жойи таъмирлаб  берилди. Уй-жойга муҳтож 101 нафар аёл уй-жой билан таъминланди, ижарада яшаётган аёлларнинг 501 нафарига 528 миллион сўм миқдорида ижара компенсацияси тўлаб берилди.

Қишлоқларда ўз томорқасидан унумли фойдаланиши учун ёрдам кўрсатилишини сўраган 388 нафар хотин-қизнинг барчасига ёрдам кўрсатилди. Бунинг учун 756 миллион сўм миқдорида маблағ сарфланди.

Бундан ташқари асосан, қишлоқларда истиқомат қилаётган 5 нафар олий ўқув юртида таҳсил олаётган аёлларга контракт тўловининг бир қисми қоплаб берилди. 48 нафар "Яйлов хўжалигини ривожлантириш" уюшмаси аъзоларига турли ускуналар харид қилиш, 164 нафар хотин-қизга енгил конструкцияли иссиқхона ўрнатиш, суғориш воситалари, уруғлик ва кўчат, 35 нафар хотин-қизга асбоб-ускуна сотиб олиш учун субсидиялар берилди.

Мутахассислиги бўйича камида беш йил меҳнат стажига эга бўлган, лекин олий маълумотга эга бўлмаган 2 минг 580 нафар хотин-қизнинг имтиёз асосда олий таълим муассасаларига ўқишга киришларига кўмаклашиш мақсадида белгиланган мезонлар асосида уларнинг 2 минг 401 нафарига тавсиянома берилди. Тавсиянома олганларнинг аксарияти қишлоқ ҳудудида яшаётган хотин-қизлардир.

Вилоятимизда Халқаро Қишлоқ аёллари куни муносабати билан ўтказилаётан ойлик доирасида юқоридаги йўналишлар бўйича амалга оширилган ишлар кўлами янада кенгайди. Ойликни ўтказиш бўйича вилоят оила ва хотин-қизлар бошқармаси ҳамда қатор ташкилотлар ҳамкорлигида вилоят, туман ва шаҳарлар кесимида чора-тадбирлар режаси ишлаб чиқилди. Унга кўра, вилоятдаги 866 маҳалланинг барчасида опа-сингилларимизни қўллаб-қувватлаш, уларнинг ижтимоий фаоллигини оширишга, муаммоларини бартараф этишга қаратилган маънавий-маърифий, маданий ва спорт тадбирлари, шунингдек, тиббий кўриклар ўтказилмоқда.

Мазкур тадбирларни ўтказишда вилят, туман, шаҳар ва маҳаллаларда ташкил этилган "Оқила аёллар" ҳаракати аъзолари, фуқаролар йиғинларида иш олиб бораётган хотин-қизлар фаоллари, "Бувижонлар мактаби", "қизлар давраси" жамоатчилик кенгашлари аъзолари жонбозлик кўрсатмоқда.

"Менинг қишлоғим", "Менинг онам - қишлоғим файзи", "Кексаларни улуғлаш - муқаддас бурч", "Қишлоғимиз - ёшлар нигоҳида", "Аёлларга айтар сўзим бор...", "Сиз улуғсиз, сиз муқаддассиз муҳтарама аёл!", "Саломатлик учун 5 минг қадам", "Дастурхон атрофида дилдан суҳбат", "Сиз борсиз менинг бахтим бутун, онажон!", "Балли қизлар",  "Фаровон оила келажак пойдевори", "Қадриятларимиз - бебаҳо бойлигимиз" деб номланган маънавий-маърифий, маданий ва спорт тадбирларига кўпни кўрган кекса онахонлар, ўз даврида самарали меҳнат қилиб, юртимиз равнақига муносиб ҳисса қўшган меҳнат фахрийлари, "Аёллар дафтари", "Ёшлар дафтари"га киритилган эҳтиёжманд опа-сингилларимиз қамраб олинмоқда.

Қишлоқларда яшаб, турли соҳаларда самарали меҳнат қилаётган,  фарзандлар тарбияси билан шуғулланаётган опа-сингилларимизни қўллаб-қувватлаш, уларнинг оғирини енгил қилишга кўмаклашиш, ўз ҳаётларидан рози бўлиб яшашларини таъминлаш албатта, зиммамиздаги энг муҳим вазифалардан ҳисобланади. Ана шундан келиб чиқиб, ойлик доирасида қатор туманларда эҳтиёжманд аёлларга субсидия асосида тикув машиналари берилди. Биргина Асака туманида 48 нафар эҳтиёжманд аёл 76 дона тикув машинаси олиб, шу орқали доимий даромад топиш имконига эга бўлди.

Қишлоқларда оила муқаддаслигини, ўзига хос мезон ва қадриятларини улуғлаб, узоқ йиллар давомида оилалар тотувлигини, ёш оилалар мустаҳкамлигини таъминлашга муносиб ҳисса қўшиб, кўпларга ибрат бўлиб келаётган ёши улуғ онахонларга ҳурмат-эҳтиром ва моддий ёрдамлар кўрсатилмоқда.  Масалан, Қўрғонтепа тумани Гулистон маҳалласида яшовчи онахонлар - Арофатхон Жумабоева ҳамда Муяссархон Холматовага моддий ёрдам кўрсатилди.

Ойлик доирасида Избоскан туман оила ва хотин-қизлар бўлими ташаббуси билан хотин-қизларга ҳуқуқий ёрдам кўрсатиш, уларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш мақсадида ўтказилган сайёр қабул давомида турли масалалар бўйича мурожаат қилган хотин-қизнинг 11 нафарининг муаммоси жойида ижобий ҳал этилди.

Марҳамат туманидаги Ўқчи маҳалла фуқаролар йиғинида кекса онахонлар, уй бекалари иштирокида юқори кўтаринкилик билан ўтказилган стол тенниси, шахмат ва шашка мусобақалари аёлларимизнинг янги-янги қирраларини кашф этди.

Балиқчи туманидаги Сирмоқ, Дўстлик, Чароғон, Гўровон, Сарнавул маҳаллаларида опа-сингилларимиз ўртасида соғлом турмуш тарзи кўникмаларини кенг тарғиб этиш мақсадида ташкил этилган "Соғлом ҳаёт сари 5000 қадам" спорт тадбири аёлларимиз саломатлигини мустаҳкамлашга, руҳияти ва кайфиятини кўтаришга, "Китоб - маънавият сарчашмаси" деб номланган маънавий-маърифий тадбир эса, уларнинг маънавиятини, мутолаа маданиятини юксалтиришга хизмат қилди.

Шифокорлар Жалақудуқ туманидаги "Осуда ҳаёт", Бештол, Қўштерак маҳаллаларида яшаётган кекса авлод вакиллари хонадонларига ташриф буюриб, уларнинг саломатлигини кўрикдан ўтказдилар. Тиббий кўрикларда даволанишга муҳтож аёлларга тиббий муассаларда даволаниши учун йўлланмалар берилди.

Шаҳрихон туманидаги Қашқар, Назармаҳрам, Оқ олтин маҳаллаларида  "Қадриятларимиз - бебаҳо бойлигимиз" тадбири, "Балли қизлар" танлови ҳам миллий қадриятларимизни улуғлаш, ёшларимизнинг фаоллигини оширишга қаратилган ишларни янада юқори босқичга кўтаришга хизмат қилганлиги билан аҳамиятлидир.

Бир сўз билан айтганда, Халқаро Қишлоқ аёллари куни муносабати билан юқоридаги каби тадбирлар вилоятнинг ҳар бир қишлоқ, ҳар бир маҳалласида юқори кўтаринкилик билан бўлиб ўтмоқда. Ойлик доирасидаги ана шу тадбирларни ўтказишдан кўзланган асосий мақсад,  қишлоқларда яшаётган опа-сингилларимизнинг ижтимоий-сиёсий фаоллигини, турмуш фаровонлигини янада ошириш, муаммоларини бартараф этиш, энг асосийси,  ўз ҳаётларидан рози бўлиб яшашларини таъминлашга қаратилган.