(20-сон) Мушоҳада

Бир яқин таниш аёлникига меҳмонга боришга тўғри келиб қолди. Унинг бир-биридан ширин фарзандлари: бир ўғил, икки қизи бор эди. Эндигина уч ёшга тўлган қизалоқ беш ёшли акаси билан ўйинчоқ толашаяпти. Болаларда бундай ҳолат  бўлиши табиий албатта, аммо уч ёшли қизалоқнинг тилидан чиққан хунук гапларни эшитиб, очиғи  ҳайрон бўлдим.

Кейинги гал бу хонадонга келганимда аёл ёш болаларини қилган шўхликлари учун жазолаётган эди. У фарзандларига уятли сўзлар билан дакки берарди. Бугун эшитганларимни ўтган сафар келганимда, жажжи қизалоқнинг тилидан эшитгандим. Шундан сўнг халқимизнинг "Қуш уясида кўрганини қилади" деган ҳикматли гапи бежиз айтилмаганлигига яна бир бор амин бўлдим. 

Тўғри, у аёлнинг болалари жудаям шўх эдилар. Аммо ҳеч бир андишасиз, ўйламай айтилган сўзлар орқали берилган тарбия болага салбий таъсир кўрсатмай қолмайди. Эртага фарзандлари улғайгач, тилидан бундан ҳам ёмонроқ сўз чиқмайди, бундай сўзларни боғчада, мактабда айтмайди, деб ҳеч ким кафолат бера олмайди. Бу каби тарбия билан улғаяётган болалар ҳаётда ўз ўринларини топишга қийналишлари аниқ. Чунки, кўпол сўзлашадиган, муомала маданиятини яхши билмайдиган киши ҳар қадамда муаммоларга учраши мумкин, ҳурмат, обрў-эътибор топиши ҳам қийин бўлади.

Шу боис, барча ота-оналар, устоз ва мурраббийлар фарзандлар, ёш авлод тарбиясида сўзлашиш, муомала борасида чиройли тарбия беришга алоҳида эътибор қаратиши, уларни ширин сўз ва меҳр билан тарбияламоғи лозим. Агарда улар хато қилса, оғир ботмайдиган, аммо таъсирли сўзлар билан онг-шуурига таъсир ўтказишлари яхши самара беради. Бола ниҳолдай гап. Ахир ниҳолни қанчалик яхши парваришласанг, у вақтлар келиб шунчалик ширин мева беради. 

Марҳабо ЗИКИРОВА