Ҳикоя

(Меҳрибон дадажоним Лутфиддин Ҳамидов хотирасига бағишлайман)

Тамаки хиди анқиган йўлакдан ичкарига кириб борар эканман, шифокорнинг асабий овози эшитилди. Дадам ётган палата эшиги очиқ турарди. Ичкаридан кулдонга сигарет қолдиғини босаётган дадам кўринди. Шифокор жон куйдириб сизга сигарета чекиш мумкин эмас Ҳамидов соғлигингизга зарар, шундай давом этаверсангиз ёмон оқибатларга олиб келади, деб гапирар эди. Сиз пархезни маҳкам ушлашинггиз керак, дея гапида давом этаркан кўз қирида менга бир қараб олди.

- Бу қиз сизнинг қизингизми?

- Ҳа, менинг қизалоғим, ишонганим, - деб жавоб берди дадам.

- Ҳа яхши, ақилли қизга ўхшайди, - дея жилмайиб чиқиб кетди.

Дадамга салом бергач, мен ҳам “дийдиё” қила бошладим. Мана шу савилни чекмасангиз нима бўлади, дада?

Дадам мийиғида кулиб, индамади.

- Эртага жарроҳлик амалиёти ўтказиларкан, онангни ҳабардор қилиб қўй.

- Хўп, дада.

- Кел ёнимга ўтир, ота-бола бир суҳбатлашайликчи.

Мен бориб кроват ёнидаги ўриндиққа ўтирдим.

- Ўқишларинг жойидами? Неччи баҳо оляпсан?

- Доимгидек баҳоларим беш. Аммо дарсларга кўп қатнаша олмаяпман. Устозларим тадбирга олиб чиқиб кетиб қолишяпти. Янгилик, шеърларимни газета таҳририятига топшириб келдим, келгуси сонида чоп этишар экан.

- Ҳа, яхши фақат шеърларинг зўр ёзмагунингча кўпчиликка эълон қилмай тур. Сен уларни йиғ, кўпроқ ўрган, одамлар шеърларингни эшитганда кўнгли яйрасин. Сен албатта, катта шоира бўласан, худо хоҳласа.

- Фақат ҳалол бўл. Қандай мартабага эришишингдан қатъи назар кибрланма. Ҳаётдаги ўрнингни унутмагин!

 - Ҳўп, дада. Албатта, сиз айтгандай бўламан.

- Дада, оқибат нима?

- Оқибатми?  Оқибат унутмаслик. Сени яхши кўрадиган инсонларингни унутмаслик, уларга  ҳамиша эътиборда бўлишдир, - дея нимагадир дадамнинг кўзларига ёш тўлди.

- Дада, нега кўзингиз ёшланди?

- Эътибор берма қизим, дедилар-у сигаретани тутатдилар. Орада бироз жимлик ҳукм сурди.

- Қўлимдаги сигаретани кўряпсанми? У ҳозиргина бутун эди. Энди эса ундан фақат кул қолаяпти. Умр ҳам шу сингари тугаб боради. Шу умр мобайнида ё аланга бўласан ёки кул.

- Эртаси куни жарроҳлик амалиёти бўлиб ўтди. Мен дарсдан сўнг етиб бордим. Келганимда онам кўз-ёш қилиб, ўртанчa амакимга нималарнидир гапирарди. Мени кўриб, улар суҳбатга нуқта қўйишди.

- Бу орада дадамни икки эркак шифокор замбилда операция хонасидан палатага кўтариб чиқишди. Дадам уйғоқ ва ўта хорғин эди.

- Орадан бир ҳафта ўтди.  Дадамни кўргани бордим. Эшикка термулганча ўтирган дадам менга гўё кимларнидир кутаётгандек туюларди. Балки ўша оқибат ҳақида гап кетаган яқинларини кутаётгандир, деб ўйладим ўзимча.

Ниҳоят, уйга жавоб беришди. Онам кундан-кунга озиб борар кўп йиғлар эди. Нега йиғлаяпсиз, десам жавоб бермасди.

Шу воқеалардан кейин дадам икки йилгина яшади. Ўша пайтда дадамда “рак” касаллиги аниқланиб, операцияда ўсимта олиб ташланганди. Бахтга қарши дадамдаги ўсимта яна ўсиб чиқаверадиган хилидан экан. Шифокор ўшанда онамга турмуш ўртоғингизнинг узоғи билан икки йиллик умри қолган, деб огохлантирганлигини кейинроқ онамдан эшитганман.

Аммо онам бу ҳақида на дадамга, на биз - фарзандларига асло гапирмаган эди. Ҳар доим сиз тузалиб кетасиз, дардни берган эгам давосини ҳам албатта беради, дея дадамнинг кўнглини доимо кўтарар эди.

Бошимдан ўтган ана шу воқеаларни ўйлаб, мен шунга амин бўлдимки, оила бу - суяниш, бир-бирига меҳр бера олиш, энг оғир дамларда ёнида бўлиш экан.

Шуларни ўйлаб, дадамни хотирлар эканман, беихтиёр кўнглимдан қуйидаги сатрлар ўтди:

Суянган тоғимдан қулади тошлар,

Энди паришонман, қувончлар нобуд.

Боқий дунёларга бугун йўл олар,

Одамлар қўлида чайқалган тобуд.

Комила ТУРСУНОВА