Кичкинтой асалари жуда қизиқувчан чиқиб қолди. Атрофни кузатар экан, ҳар бир нарсага синчковлик билан қарарди. Кунлардан бир кун айланиб, қассобхона пештоқига келиб қўнди. Растада осилган гўшт лаҳмига қовоқарилар чанг солар эди. Шунда қассоб ўткир пичоғи билан уларни ҳайдамоқчи бўлди. Аммо... Улардан бири қассобнинг қўлига нишини урди-да, жуфтакни ростлаб қолди. Қассобнинг ранги оқариб, беҳуш йиқилди. Қўрқиб кетган асалари  оиласи бағрига парвоз қилди.

У ўз яқинлари билан гулдан-гулга қўниб, асал йиғиш билан овора эди. Тинч, осуда ҳаёт қўйнида умргузаронлик қилар эдилар. Кунлардан бир кун бир жоҳил инсон уларнинг тинч ҳаётига раҳна солди. Бутун қавмини ҳимоя қилиш учун жасур бир асалари майдонга чиқди. Уларнинг ҳаётини сақлаб қолди-ю, аммо ўзи жон берди. Бу воқеадан қаттиқ изтиробга тушган митти асалари кекса ва донишманд асалари олдига келиб деди:

       -Бобожон, нега қовоқарилар нишини санчса яна яшаб юраверадилар. Бизни ҳимоя қилган асалари эса ниши билан ўзи ҳам ҳалок бўлди.

         -Болам, - дея сўз бошлади донишманд асалари, - чунки, қовоқарилар қассобни пичоғидаги қонни ялаб кун кўрадилар.Ўз нафси йўлида ҳеч нарсадан тап тортмайдилар. Ҳатто, бир луқма гўшт билан сийлаган хожасига ҳам ниш уришдан қайтмайдилар. Биз асаларилар эса гулларнинг мушк-анбари таъсирида улғаямиз. Одам аҳлига эзгулик улашиб, дастурхонини бол билан безаймиз. Тақдир тақозоси билан ниш урар бўлсак ҳам, бу нишимиз зое кетмайди.Чунки, ўзидан кетиб табиат ва ундаги мавжудотларни менсимаган кимсаларга ниш уриш ва бу йўлда жон бериш ҳам марднинг ишидир!

Асалари бобосининг панду-насиҳатларига қулоқ тутаркан, ўз қавмига ғурур ва садоқат билан назар ташлади.

Ёқутхон ОБИДОВА