Мулоҳаза

Қиз йўқ уйда сарин сабо эсмайди,

Қиз йўқ уйда жамбил-райҳон ўсмайди.

Ўғилларнинг ота билан иши йўқ,

Қиз отасин ҳар қадамда эслайди.

Ушбу шеърнинг маъносини ҳар бир инсон уқиб олиши керак. Чунки, қиз туғилса нолийдиган, аёлига ёвқараш қиладиган, ҳатто кўришга бормайдиган ношукр эркаклар бор. Яқинда жияним кўзи ёриб, туғруқхонада ётганди, кўргани борсам, бир ёш йигит ота бўлибди, яъни қиз кўрибди. Пастда туриб хотини ётган палатага қараганча сўкиниб, "Бошқа келмайман, нима қилсанг қилавер"дея оёғининг остидаги тошни зарда билан тепиб кетди. Суриштирсам, аёлнинг иккинчи фарзанди экан.

Тавба, ахир 5-6 та қиз кўрганлар ҳам бор-ку! Қиз бола ҳам Яратганнинг неъмати. Қалбимизнинг қонидан, жон томиримиздан яралган-ку. Тоҳирни Тоҳир қилган, Мажнунни ишқ ила сийлаган, Фарҳодни тожу тахтдан тондирган, Отабекни лол қилган ҳам сулув қизлар эмасми?

Дардингизга дармон бўлган, холингиздан хабар олган ҳам қизингиз бўлади. Авлодлар давомчиси туғилса, бу бахт эмасми? Қизи борнинг уйи супурилган бўлади, ариқчасининг лаби райҳону жамбилга тўлади.

Қиз туққан аёлни баъзи қайноналар ҳам айблайди. Яна қиз туғса, ўғлини уйлантириб қўйишини шарт қилиб қўяди. Қатор қиз кўрган баъзи эркаклар хотинини ҳайдайман, деб қўрқитади. Ахир қизни ҳам, ўғилни ҳам Аллоҳ беради-ку. Тирноққа зор бўлганлар, уйидан гўдак йиғиси эшитилмай, бир марта алла айтолмаган армонли аёллар қанча?

Ҳали сиз суймаган қизингиз шундай суюмли бўлсинки, айтган гапингиздан уялиб қолинг.

Умр дарё, толега ким кафилдир,

Қизнинг борар жойи бўлак соҳилдир.

Қиз қадрига етмаганлар ғофилдир,

Қиз бор уйда ёруғ бўлар юзингиз,

Қай ўғилдан камдир, айтинг, қизингиз.

Ҳурматой АЗИМШЕР қизи