Яқинда бир олим кишидан ушбу ривоятни эшитган эдим. Уни азиз ўқувчиларимга илиндим.

...Эмишки, турк султони ўнг қўл вазирининг Муҳаммад исмли ўғлини саройнинг бош муншийси қилиб ишга олибди. Бундан боланинг отаси - вазир беҳад хурсанд бўлибди. Йигит султон саройида ўзининг ўткир илми, одоби, хушфеъллиги, ширинсуханлиги, донолиги, хатининг чиройлилиги билан обрў топибди. Султон уни доим йиғилишларда ҳурмат қилиб, "Муҳаммаджон" деб чақирар, ёнига ўтқазар, майин табассум билан муомала  қилар эди. Вазир ўғли билан султон ўртасидаги ширин муносабатни кўриб, ич-ичидан қувониб юрди. Бу ахир отанинг бахти-ку.

Нима бўлди-ю, кунларнинг бирида саройдаги катта анжуманда султон Муҳаммадхоннинг номини айтмай:

- Вазирнинг ўғли, ёнимга кел, - деди. Бу сўзни эшитган вазирнинг ичига муз киргандай бўлди. Уни шубҳа босди: "Нега энди султон ўғлимнинг исмини айтмай "вазирнинг ўғли" деб чақирди? Ўғлим бирор бир ножўя иш қилдимикин?". Бир неча кун шундай хаёллар гирдобида юрди. Кунларнинг бирида султонни ҳоли топди. У анча хурсанд ўтирган эди, шунда вазир ўша кунги воқеанинг сабабини сўради. Султон кулиб:

-Ўғлингнинг исми-сарвари олам Муҳаммад (с.а.в.)нинг исми. Уни таҳоратсиз айтиб бўлмайди. Ўша мажлисда таҳоратим йўқ бўлгани учун "вазирнинг ўғли" деб чақирдим,-деди. Шундан сўнг вазирнинг шубҳаси йўқолди, кўнглига ёруғлик тушди.

Мен бу ривоятдан таъсирланиб, бир йиғилишда ўртоқларимга айтиб бердим. Ҳикоя тугагач, даврадагилардан бири - кекса педагог Мадаминжон Саидов:

- Домла, Навоий ҳазратларининг исми ҳақида худди шунга ўхшаш воқеани эшитганмисиз?, - деб сўраб қолди. Мен:

- Йўқ, эшитмаган эканман. Айтинг-чи? - дедим.

У гап бошлади:

...Бу воқеа Тошкентда бўлган. Алишер Навоий ижодига бағишланган катта анжуманга дунёнинг жуда кўп жойларидан йирик олимлар, машҳур шоир ва ёзувчилар, навоийшунослар, таржимонлар келган экан. Улар орасида доғистонлик машҳур шоир Расул Ҳамзатов ҳам бўлган. Анжуман тугагач, меҳмонлар шарафига катта ресторанда зиёфат берилган. Зиёфат охирида бир журналист йигит Расул Ҳамзатовни ҳоли топиб:

- Расул оға, Алишер Навоий ижоди ҳақида озгина интервью берсангиз? -дебди.      

Расул оға чўчиб:

- Болам, кўрдинг, мен зиёфатдан турдим. Таҳоратим йўқ. Бу улуғ зотнинг исм-шарифини таҳоратсиз тилга олиш гуноҳ... Эртага меҳмонхонага бор, ўша ерда батафсил гаплашамиз, - дебди. Журналист йигит эртасига меҳмонхонага бориб Расул Ҳамзатовдан интервью олган экан.

Олимжон РАҲИМОВ,

Асака тумани.