Шифокор мулоҳазаси

     Сўнгги йилларда аҳоли саломатлигини муҳофаза қилишда асосий эътибор касалликлар билан курашишга эмас, аҳолининг тиббий ва санитар-гигиеник маданияти даражасини ошириш ҳамда тизимли профилактикага қаратилмоқда.        Бунда жисмоний фаоллик, тўғри овқатланиш ҳамда зарарли одатларни тарк этиш муҳим ўрин тутади.

      Шундан келиб чиқиб, мамлакатимизда Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 18 декабрдаги "Юқумли бўлмаган касалликлар профилактикаси, соғлом турмуш тарзини қўллаб-қувватлаш ва аҳолининг жисмоний фаоллиги даражасини ошириш чора-тадбирларлари тўғрисида"ги қарори ижросини таъминлаш мақсадида юқумли бўлмаган касалликлар ҳамда уларнинг хавф омилларининг олдини олиш бўйича Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан изчил чора-тадбирлар амалга оширилмоқда.

  Аҳоли орасида соғлом турмуш тарзини кенг тарғиб этиш мақсадида оммавий саломатлик тадбирларининг "Спорт - соғлом ҳаёт кечиришнинг асоси" шиори остида ҳар бир тиббиёт муассасаси ҳудуди ва ҳиёбонларда аҳоли иштирокида кўтаринки руҳда ўтказилмоқда. Жумладан, Андижон вилоят ОИТСга қарши кураш марказида иш куни эрталабки бадантарбия ва гимнастика машғулотларини бажаришдан  бошланмоқда.

Мунтазам жисмоний машқлар билан шуғулланиш инсон саломатлигига ижобий таъсир қилиши ҳаммамизга кундек равшан. Кам ҳаракат турмуш тарзи кўплаб ўткир ва сурункали касалликларнинг манбаига айланмоқда. Оддий семиришдан тортиб то қандли диабет, юрак ва қон томир, бўғимлар, астма каби хасталиклар ҳаракатсизлигимиз оқибатида ривожланиш эҳтимоли катта.

Жаҳон Соғлиқни сақлаш ташкилоти томонидан кам ҳаракатлилик оқибатида келиб чиқаётган кўплаб касалликларнинг олдини олишда жисмоний фаоллик, жумладан, кунига 10 000 қадам юриш тавсия этилмоқда.

Буни амалга оширишда замонавий технологиялардан унумли фойдаланишингиз мумкин. Мобил телефонидаги илова ёки фитнес соати қадамингизни беминнат ҳисоблаб беради. Бу эса бизнинг юришга, фаолликка бўлган қизиқишимизни янада оширишга хизмат қилади.

Эътиборли жиҳати, юриш барча спорт турлари орасида энг осони ва қулайидир. Бунинг учун жуда кўп энергия сарфлашнинг ҳожати йўқ, ижобий таъсири эса жуда юқори. Мутахассисларнинг маълум қилишича, ҳафтада атиги 2,5 соатлик жисмоний фаоллик эрта ўлим ҳолатларини 28 фоизга, юрак касалликлари эҳтимолини эса 20 фоизга камайтирар экан. Яъни ҳафтада камида 150 дақиқа жисмоний фаол бўлган инсонлар камроқ ҳаракатланадиганларга қараганда соғломроқ экан.

Унутмайлик, соғлом турмуш тарзи, жумладан, юриш ва гимканистка каби енгил жисмоний машқлар ҳолсизлик, уйқунинг бузилиши, диққат-эътиборни жамлай олмаслик, хотиранингпасайиши, сабабсиз чарчаш, семизлик каби салбий ҳолатларнинг олдини олади, саломатликни мустаҳкамлайди, касалликлардан муҳофаза қилади ҳамда умрни узайтиради. Бунинг учун кўп нарса талаб этилмайди. Шунчаки, жисмоний фаолликни кундалик одатга айлантирсангиз кифоя.

Баҳодир FАНИЕВ,

Андижон вилоят ОИТСга қарши кураш маркази

бош врачининг даволаш ишлари бўйича ўринбосари.