Овқат кўп истеъмол қилинганда ҳазм бўлиши учун ошқозон эритувчи ферментларга эҳтиёж сезади. Фермент ишлаб чиқаришда тана қийналади ва бунинг учун кўп энергия ва зарур озиқ моддалар талаб этилади.

Соғлом киши ошқозони 200-250 гр. овқатнинг биринчи ҳазмини озуқа турига қараб 3-4 соатда якунлаши мумкин. Бу миқдордаги      овқатни ҳазм қилиш учун ошқозон зўриқмайди. Аммо икки баробар овқат ейилса, уни ҳазм килиш учун ортиқча кисмини чиқариб ташлаш учун юрак 4-6 марта кўпроқ ишлашга мажбур булади, бундай ишлаш фақат юракни эмас, овқат ҳазм қилиш, сақлаш ва ортиқчасини танадан чикариб юборишга хизмат қиладиган барча аъзолар фаолиятини ҳам издан чиқаради.

Мунтазам зўриқиб ишлаш юрак иш қобилиятини сусайтиради. Ортиқча ишлаш оқибатида ўз ризқини эртароқ тугатади. Чунки бизга ажратилган  умр - юрак зарблари (уришлари) саноқлидир. Ёш одам кўп овқат еса, танаси бақувват бўлгани учун ҳазм қилади ва  ортиқча моддаларни ташқарига чиқариб ташлай олади. Аммо бу каби ҳолат одатий тусга айланса, танани зўрлаш давом этаверса,  бора-бора ортиқча моддаларнинг вужуддан чиқарилиши сусаяди. Танадаги ортиқча моддалар тўпланадиган жойлар тўлганидан кейин эса, бу моддалар қонга аралаша бошлайди. Натижада қон айланиш тизими бузилади, шунингдек, , ортиқча моддалар томирларнинг деворларига ёпишиб, вақт ўтган сайин томирлар торая бошлайди.Томирлар торайиши эса бошқа аъзоларни қон билан етарли таъминлай олмайди.

 Қондаги ортиқча моддалар, томирдаги торайишлар янада ортади, бундай ҳолатларда қон қуюқлашади, аъзолардаги очлик ҳисси кучаяди. Қоннинг суст айланиши кишида фикрни жамлаш, хотира, тушуниш, англаш ва ўрганиш қобилиятини камайишига сабаб бўлади. Танада касалликлар бир-бир юз кўрсата бошлайди. Бундан ўзимизга тегишли хулоса чиқаришимиз керак. Овқатланишда белгиланган тартиб ва меъёрларга қатъий амал қилишимиз мақсадга мувофиқ.

 Насибулло ЎРМОНЖОНОВ,

Андижон давлат тиббиёт институти талабаси.