(7- сон) Мулоҳаза

Замон, тараққиёт шиддат билан ривожланиб бораётган бугунги кунда  мамлакатимиз ёшлари ҳаётида ҳам турли ўзгаришлар кузатилмоқда. Уларнинг билим ва дунёқараши кенгайиб, интеллектуал салоҳияти юксалмоқда. Бу албатта яхши, лекин мана шу жараёнда "оммавий маданият" деб аталаётган таҳдидлар уларнинг   тарбиясига, руҳиятига салбий таъсир кўрсатаётганлигидан, миллий қадриятларимизга соя солаётганлигидан ҳам кўз юмиб бўлмайди.

Миллийликка таҳдид деганда, аввало, тили, дини, эътиқодидан қатъи назар, одамнинг том маънодаги инсон бўлиб яшашига халақит берадиган, унинг руҳий дунёсини, тарбиясини издан чиқаришга, ўзлигини унутишга қаратилган мафкуравий, ғоявий, информацион хуружларни назарда тутиш лозим. Ҳозирги кунда жуда катта имкониятларга эга ахборот коммуникация технологиялари, хусусан, интернет тармоғи ёшлар ҳаётида ниҳоятда катта роль ўйнамоқда. Интернет ёшларнинг онгида янгича қарашлар, тушунчалар ва маданият кўринишларининг шаклланишига сабаб бўлмоқда. Бу эса ўз манфаат ва ғояларини сингдириш орқали турли мақсадларни кўзлаган айрим кимсаларга қўл келмоқда.  

Айни кунда интернетнинг турли ижтимоий тармоқлари содда, қатъий фикр ва ҳаётий қарашлари шаклланмаган ёшларни қопқонга тушириш, медиа фирибгарлик майдони, ёшлар онги ва қалбини эгаллашнинг асосий қуроли бўлиб хизмат қилмоқда.

"Оммавий маданият" деган ниқоб остида ахлоқий бузуқлик ва зўравонлик ғояларини    тарқатиш, шунинг ҳисобидан бойлик орттириш, бошқа халқларнинг анъана ва қадриятлари, турмуш тарзининг маънавий негизига беписандлик билан қараш, уларни қўпориб ташлашга йўналтирилган таҳдидлар ҳар қандай миллий ғоя ва қадриятларга зиддир. Хусусан, ана шундай қабиҳ ниятли кучлар миллий қарашларимизга ёт ғояларни киритишга, мамлакатимиз ёшларининг онгини эгаллашга уринаётганлиги бу масалада бизни янада хушёр бўлишга чорлаши лозим. Бундай ғоялар мамлакатимиз истиқлолини мустаҳкамлаш, буюк келажагини барпо этишга тўсқинлик қилади. 

Муҳим ижтимоий-сиёсий аҳамиятга эга бўлган ушбу муаммони кенг миқёсда халқимиз ҳаётига дахлдор масала сифатида ўрганиш, таҳлил қилиш ва баҳолаш мақсадга мувофиқдир. Яъни, бу ўринда биз ёшларимизга ўзбек миллатининг ўзига хос қадриятлари, маданияти, анъаналарига, миллий истиқлол ғоясига қарши тажовузлардан асраш ҳақида кенг тушунчалар беришимиз зарур. Бу масалада асло эътиборсизликка йўл қўйиш мумкин эмас. Мазкур муаммонинг ўз вақтида олди олинмаса, тузатиб бўлмас оқибатларга олиб келиши мумкин. Шу боис ҳам ёшлар тарбиясига, уларда турли таҳдидларга нисбатан маънавий иммунитетни шакллантириш, уларни Ватанпарварлик руҳида тарбиялаш масалаларига жиддий эътибор қаратиш бугунги куннинг энг долзарб вазифаларидан биридир. Бунинг учун энг аввало,     қуйидаги жиҳат ва омиларга эътибор қаратишимиз керак: 

 - ёшлар қалби ва онгида соғлом ҳаёт тарзи, миллий ва умуммиллий қадриятларга ҳурмат туйғусини болаликдан    шакллантириш;

 - мустақил фикрга эга ва      соғлом негизда шаклланган  дунёқараш ва мустаҳкам иродага эга шахсларни тарбиялаш;

- мафкуравий таҳдидларга қарши доимо сергак, огоҳ ва ҳушёр бўлиб яшаш;

- халқимизнинг  асрлар давомида шаклланган ахлоқ-одоб меъёрларига риоя қилиш;

- бундай таҳдидларга қарши ҳар томонлама чуқур ўйланган, пухта илмий асосда ташкил этилган, мунтазам ва узлуксиз равишда олиб бориладиган маънавий тарбия билан жавоб бериш;

- ёшларни илм ўрганишга, спортга ва бошқа фойдали меҳнатга жалб қилиш.

Ана шу ишларни самарали ташкил эта олсак, келажагимиз эгалари бўлган ёшларимиз ҳеч қачон турли ёт ғоялар, "оммавий маданият" кўринишлари таъсирига тушиб қолмайдилар.

Муҳайё МАМАДАЛИЕВА,

Андижон педагогика коллежи ўқитувчиси.