Ҳуқуқшунос минбари

Мамлакатимизда ҳуқуқий демократик давлат ва кучли фуқаролик жамияти барпо этиш, фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилиш борасида амалга оширилаётган кенг кўламли ислоҳотлар ўз самарасини бермоқда. Жумладан, фуқароларнинг Конституция асосида кафолатланган ваколатли органларга мурожаат этиш ҳуқуқи амалда тўла таъминланмоқда.

Фуқароларнинг мурожаат қилиш ҳуқуқи инсон ҳуқуқлари таъминланиши ва самарали ҳимоя қилинишининг муҳим омилларидан биридир. Шу боис миллий қонунчилигимизда фуқаролар мурожаатлари масаласига алоҳида эътибор қаратилган. Хусусан, 2017 йил 11 сентябрда қабул қилинган Ўзбекистон Республикасининг "Жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатлари тўғрисида"ги қонуни мазкур йўналишдаги ишларни тартибга солиш билан бирга, янада юқори даражага кўтарди.

6 боб, 38 моддадан иборат мазкур қонуннинг 3-боби "Жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаат этиш ҳуқуқлари кафолатлари" деб номланиб, унда мурожаат этиш ҳуқуқини амалга ошириш кафолатлари, мурожаат этиш ҳуқуқидан фойдаланиш тартиблари, мурожаат этишда ҳуқуқ, эркинлик ва қонуний манфаатларга риоя этилишининг кафолатлари, мурожаатларни қабул қилиш ва кўриб чиқиш, мурожаатлар муносабати билан аён бўлиб қолган маълумотларнинг ошкор этилмаслиги, жисмоний ва юридик    шахсларнинг мурожаатлари муносабати билан улар хавфсизлигининг кафолатлари белгилаб қўйилди.

Бугунги кунда инсон манфаатларини таъминлаш, энг аввало, одамлар билан мулоқот қилиш, халқнинг дарду ташвишлари, ҳаётий муаммо ва эҳтиёжларини чуқур ўрганиш ва ҳал қилиш мақсадида Ўзбекистон Республикаси Президентининг виртуал ва Халқ қабулхоналари ташкил этилди.

Республикамизнинг барча вилоят, туман ва шаҳарларида халқ қабулхоналари аҳоли билан бевосита мулоқотни, жойларда юзага келадиган муаммоларни тезкор ҳал этиш, камчиликларни бартараф қилиш, жисмоний ва юридик шахсларнинг ҳуқуқ ва манфаатлари ҳимоя қилинишини таъминламоқда.

Жисмоний ва юридик шахслардан келиб тушган мурожаатлар тизимли равишда таҳлил қилиниб, мавжуд муаммоларни ҳамда аниқланган қонун бузилиши ҳолатларини бартараф этиш юзасидан зарур чоралар кўрилмоқда.

Мурожаат қилиш фуқароларнинг муҳим сиёсий ҳуқуқларидан биридир. Мурожаатларда одамларнинг кайфияти, шарт-шароити, жамиятдаги жараёнларга муносабати акс этади. Қолаверса, мурожаат орқали аҳолининг ҳуқуқий, сиёсий билимлари юксалишига, жамиятдаги мавжуд муаммоларни аниқлаш ва бартараф этишга ёрдам беради.

Жиноят ишлари бўйича Хўжаобод туман суди томонидан ҳам фуқаролар мурожаатлари билан ишлаш, уларнинг ана шу йўналишдаги билим ва тушунчаларини бойитиш бўйича зарур ишлар олиб борилмоқда.

Таъкидлаш жоизки, мурожаат қилиш ҳуқуқи - фуқароларнинг муҳим конституциявий ҳуқуқ ва эркинликлари сирасига киради. Ҳар бир мурожаат ортида эса инсон, унинг тақдири ёки уни қийнаётган муаммо билан боғлиқ масала ётади. Демак, мурожаат қилиш ҳуқуқи энг аввало, жамият ривожи, жамиятда қонун устуворлигини таъминлаш, адолат принципларини қарор топтиришдек хайрли ишларга хизмат қилади. 

Муҳайё Турдиева,

жиноят ишлари бўйича Хўжаобод туман суди раиси.