(16 - сон) Билиб қўйган яхши

Бир неча йил аввал италиялик археологлар Флоренция шаҳридаги ибодатхоналардан бирида қазиш ишларини олиб бораётганларида "Лиза Герардини" исми ёзилган қабрни топганлар. Мутахассислар томонидан Герардини буюк рассом Леонардо да Винчи билан қўшни яшаган ва унинг юз кўриниши дунёга машҳур Жаконда портрети учун асос қилиб олинган, деган фикр илгари сурилган.

Буюк мусаввир мўйқаламига мансуб "Жаконда" ёки "Мона Лиза" асарида кимнинг портрети тасвирланган, деган савол кўп йиллардан буён санъатшунос ва тарихчиларнинг баҳс-мунозараларига сабаб бўлиб келган эди. Энг кўп тарқалган тахминларга кўра, Мона Лиза бу флоренциялик бадавлат савдогарнинг рафиқаси Лиза Герардини дель Жаконда дейилади.

Топилган қабр ҳам илгари сурилган ана шу таҳминнинг асосли эканлигини тасдиқлади. Мутахассисларнинг сўзларига кўра, аслида Леонардо да Винчи ўз портретларининг уларга асос қилиб олинган кишилар юз қиёфаларига жуда ўхшаш бўлишига интилмаганлигини таъкидлашади. Қолаверса, бу ҳақда рассом ўзининг санъат тўғрисидаги асарларида ҳам ёзиб ўтган.

Тадқиқотчилар Лиза Герардинининг қабрини авлиё Урсула монастири ҳудудидан топишди. Жаконда шу ерда 1542 йилда вафот этган эди. Кейинчалик франциялик ва канадалик антропологлар бош суяк бўйича жасаднинг юз қиёфасини тиклашади. Шундан сўнг у Да Винчи портрети билан таққосланиб, улар ўхшаш эканлиги аниқланган. Шу тариқа тасвирий санъат тарихидаги сирли жумбоқлардан бирига ойдинлик киритилди.

Хосиятхон тайёрлади.