21 октябрь - Ўзбек тилига Давлат тили мақоми берилган кун

Она тилим! Онажоним - ўзбек тили! Аллоҳимга беадад шукрлар бўлсинки, мен-мавжудман, тилим билан ўз ҳисларимни ифодалай оламан. У туфайли ўз овозим, ўз ўрнимга эгаман. Дунёда элатлар бисёр, урф-одатлардек ранг-баранг бу тиллар. Ҳар бири ўзига хос, ўзгача жозибадор. Миллатимнинг юраги, қадрлигим, суюклигим, она тилим! Ҳашамлардан холи, кези келса жарангдор, онамиздек ардоқли!

Она тилим, сенинг қудратингни, бетимсоллигингни таърифлашга тил ожиз. Ҳар тонг уйдан чиқаётганимда дуч келган кимсалар олдидан сукут сақлаб, жим ўтиб кетолмайман, беихтиёр "Ассалому алайкум" деган сўзлар  лабларимдан учиб чиқади. Жиддийлик зоҳир бўлган юзларга хиёл табассум югуради ва "Ваалайкум ассалом" дея алик оладилар. Мен то манзилимга етгунга қадар салом-алик неча бор такрорланади. Она тилим, сен эмасми, кўплар орасида қадр-мартабада бизни юксакликка кўтарган! Сен эмасми, шоирларни улуғлаб, халққа танитган, севилиш, севиш шарафига етиштирган, гўзал яшаш сирларидан воқиф этган, теран маъноларни тафаккур замирига жойлаган, нафис сўзлар мислсиз қудратни ўзига жойлаган.                                                                              

Ривоят қилишларича, қадим замонларда икки табиб яшаган экан. Иккиси ҳам  жуда моҳир бўлиб, бир-биридан қолишмас экан. Бироқ биринчи табиб бир оз қўпол, муомала маданиятига амал қилмайдиганлар хилидан экан. Иккинчиси эса, аксинча, жуда хушмуомала экан. Бир куни биринчи табибнинг олдига бир аёл негадир кўнгли беҳузур бўлаётганидан шикоят қилиб келибди. Табиб ундан тупуришни сўрабди. Аёл тупурди. Тупук қизғиш тусда эди. Шунда табиб:

-      Сен сил касалига йўлиқибсан, умринг поёнига етай деб қолибди, - деди ва бирмунча дориларни ёзиб берибди. Аёл уйга қайтди. Бироқ у энди ўйда қолди. Ёмон касалликка чалингани, умрининг саноқли дақиқаси қолгани ҳақида ўйлайвериб, юраги сиқилди, натижада ҳақиқатан ҳам у силга чалинди. Аслида, аёл шу куни кўп шотут еган, кўнгли айниши шундан эди. Табибнинг гапларига ишонган, уни ҳақ деб билган аёл кўп ўтмай, ёруғ дунёни тарк этди. Табибнинг билиб-билмай айтган бир оғиз сўзи унинг ҳаётдан бевақт кўз юмишига сабаб бўлди.

Иккинчи табиб бир оғир ётган беморни кўриш учун борди. Табиб қараса, беморнинг дарди оғир, саноқли кунлари қолибди. Шунда табиб:

- Касалингиз, унча жиддий эмас, ҳадемай тузалиб кетасиз, фақат, сабр-тоқат билан даволаниб, парҳез қилинг, очиқ ҳавога олиб чиқсинлар, кайфиятни кўтаринг, оила-аъзоларингиз билан ширин суҳбатлар қуринг, касалликни унутинг, - деди ва керакли дориларни ёзиб берди. Табибнинг айтганини қилган бемор тез орада оёққа турди.

Қиссадан ҳисса шуки, ширин сўз, хушмуомалалик инсонни ёруғликка бошласа, кўполлик, дағаллик кишини разолатга етаклайди. Шу боис, ўзгалар билан сўзлашганда чиройли сўзлар айтишга, хушмуомала бўлишга интилайлик.

Она тилим! Алланинг сеҳри билан гўдакнинг баданларига сингиб, ўз онасига, яқинларига  муҳаббат ҳисларини сингдирган  ҳам сен. Илк бор тил чиқариб, "Она" сўзини айтган болакайга қараб, шодликдан дунёга сиғмай кетган онага  олам-олам қувонч бахш этган - Сен! Улуғ Навоий ардоқлаган, кўкларга кўтарган, борлигингни оламга достон қилган кўҳна тилим - Сен! Шу қадим заминда шундай бир халқ борлигини ифодалаб турган, мўътабар тилим -Сен!

 Онажоним! қулоқларимга азон айтилган дастлабки  сониялардан сен менинг юрагимга жойлашдинг. Она тилим, сен ўз жозибанг, қудратинг, бетакрорлигинг, бетимсоллигинг билан миллатимиз фахри бўлиб яшайверасан!

Умида  ЭГАМБЕРДИЕВА,

Ўзбекистон Журналистлар уюшмаси аъзоси.